ددپن در عکاسی: مقدمه ای بر تحلیل مفاهیم در عکس‌های خانوادگی

Abstract

عکاسی ددپن عکاسی بی‌حالت، سرد و فاقد هرنوع حس در چهره‌ی سوژه‌های انسانی‌است. ویژگی‌های ددپن‌را به‌جز در آثار مشخص‌شده با همین عنوان می‌توان درنمونه‌های دیگری از عکس‌ها نیز مطالعه‌نمود. در بسیاری از عکس‌های خصوصی‌وخانوادگی در گذشته، افراد به‌دلایل مختلف که مرتبط با محدودیت‌های عکاسی در دوران خود بود و نیز آداب و باورها و شئون فرهنگی در بستر اجتماعی، ژستی بی‌حالت، خشک و به‌اصطلاح "صورت‌سنگی" به‌خود می‌گرفتند. براساس روش مطالعه‌ی تاریخ اجتماعی عکس‌ها، تحلیل ددپن‌را می‌توان به‌آلبوم‌های خانوادگی نیز تعمیم داد که در پژوهش حاضر، از این روش برای تحلیل بافتار ضمنی برخی از عکس‌های خانوادگی در اواخر دوران پهلوی اول و اوایل سلطنت پهلوی‌دوم در تهران استفاده خواهدشد تا به‌جز دلایل فنی که موجبات ساخت عکس‌های خانوادگی با ویژگی‌های ددپن شده‌اند، به‌عوامل زمینه‌ایِ اجتماعی و فرهنگی و تاریخی در پس‌زمینه‌ی این آثار نیز پرداخته شود. سوال اما آن‌است که چگونه می‌توان از چنین عکس‌هایی‌که فاقد روح‌وحالت هستند، تفسیروتأویل‌های دقیقی که مرتبط با زندگی افراد در بستر اجتماعی زندگی روزمره و تاریخ آن‌است استخراج نمود؟ در این‌پژوهش به‌چند عامل اصلی در به‌وجودآمدن اینصورت‌های بی‌روح در عکسهای خانوادگی اشاره‌شده از آن‌جمله: تآثیر شغل افراد، کیفیات ژست‌گیری، مسائل هویتی، ونیز فرایند دشوار عکاسی وکیفیات خاص آتلیه-های اولیه