تبیین اعتیاد به بازی های رایانه ای( گیم) بر اساس نیازهای بنیادین روان‌شناختی با نقش واسطه‌ای رضایت از زندگی

Abstract

از معضلاتی که استفاده مفرط از فناوری و اینترنت از طریق افزایش استفاده از تلفن‌های هوشمند، تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌ها ایجاد کرده است، اعتیاد به بازی-های رایانه‌ای است. بنابراین هدف پژوهش حاضر آزمون مدل رابطه بین نیازهای بنیادین روان‌شناختی و اعتیاد به گیم با نقش میانجی‌گری رضایت از زندگی بود. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان شهرستان کرج در سال تحصیلی 1402-1401 بود که نمونه‌ای به حجم 374 نفر با استفاده از روش تصادفی خوشه‌ای انتخاب شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامههای نیازهای بنیادین لاگوردیا و همکاران (2000)، رضایت از زندگی شریفی‌فرد و همکاران (1400) و اعتیاد به بازی‌های آنلاین خزل و همکاران (2007) بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌ تحلیل مسیر با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS نسخه 27 و LISREL نسخه 8.8 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد، مدل پژوهش با داده‌ها برازش مناسبی دارد. در بررسی نتایج مشخص شد نیازهای بنیادین (شایستگی و ارتباط) بر اعتیاد به بازی (اثر مستقیم) منفی و معنادار و بر رضایت از زندگی اثر مثبت و معنادار بود. اثر مستقیم نیاز خودمختاری بر اعتیاد به بازی معنادار نبود. اثر رضایت از زندگی بر اعتیاد به بازی منفی و معنادار بود (01/0p< ). همچنین نتایج نشان داد، رضایت از زندگی در رابطه بین نیازهای بنیادین روان‌شناختی و اعتیاد به بازی نقش واسطهای معناداری دارد (01/0p< ). بر اساس نتایج پژوهش حاضر می‌توان بیان کرد نیازهای بنیادین در افزایش رضایت از نقش داشته و افزایش رضایت از زندگی در کاهش اعتیاد به گیم اثرگذار است.