توسعه جنسیتی در دوره پهلوی اول با تأکید بر فرصت‏های تحصیلی زنان

Abstract

پژوهش حاضر در پاسخ به این ابهام است که توسعه جنسیتی زنان در بعد آموزش و پرورش در دوره پهلوی اول تا چه حد تحقق یافت؟چارچوب نظری مفهوم کلیدی توسعه جنسیتی یعنی برابری جنسیتی است که عبارت از بهره‌مندی برابر و بدون جهت‌گیری جنسیتی زنان و مردان ازحقوق، فرصت‌ها، خدمات، منابع و پاداش‌هاست. برابری جنسیتی اساس توسعه جنسیتی است چرا که با توانمندسازی زنان در سه بعد آموزش و پرورش، بهداشت و استانداردهای زندگی سروکار دارد. توسعه جنسیتی افزایش مشارکت و توانمندی زنان است که خود هدف و نتیجه توسعه محسوب می شود. براین اساس توسعه جنسیتی نمایان گر تصویری واقعی از توسعه است.<br /> یک شاخص برابری جنسیتی فرصت‌های تحصیلی است. در دوره مورد بحث نگرش جنسیتی حاکم برنظام آموزشی که از حمایت نگرشی جامعه نیز برخوردار بود موجب تحکیم مدل نان‌آوری مردانه و فرودستی زنان می‌شد. نظام آموزشی با نهادی کردن نقش‌های جنسیتی و ترویج آنها از طریق تفکیک جنسیتی دروس سدّ راه افزایش توانمندی زنان بود. این امرموجب کاهش فرصت‌های شغلی زنان به مشاغل با موقعیت و دستمزد پایین همچون پرستاری، مامایی و آموزگاری برای زنان شد که انعکاس نقش‌های جنسیتی سنتی زنان بود و کلیشه‌های جنسیتی مرسوم در زمینه تقسیم جنسیتی کار را کمتر به چالش می‌کشید و این با جامعه کشاورزی ایران تناسب داشت. به این ترتیب جامعه نیز از مشارکت فعالانه اقتصادی آنها درمسیر توسعه محروم ماند.<br /> گردآوری اطلاعات به شیوه اسنادی –کتابخانه ای و شیوه تالیف مقاله، تحلیلی-تبیینی است.