تحول گفتمان عدالت در ایران: مطالعه موردی دولت‌های محمود احمدی‌نژاد و حسن روحانی

Abstract

موضوع این پژوهش، استخراج عناصر گفتمان عدالت در دو دولت احمدی‌نژاد و روحانی بر مبنای تحلیل گفتمانی لاکلا و موف (1985) و همچنین بررسی مصادیق ابعاد عدالت در سه بعد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و سیاسی در دولت های مذکور است. مبنای بررسی و تحلیل گفتمان در این پژوهش شامل سخنرانی‌های روسای جمهور، لوایح اصلی تنظیمی دو دولت از جمله لوایح برنامه‌های توسعه پنج ساله، گزارش‌های رسمی دولتی و اقدامات اجرایی دولت‌های مورد بررسی می‌با‌شد. بر اساس مطالعات به عمل آمده، «حمایت از توده فرودست» دال مرکزی گفتمان دولت محمود احمدی‌نژاد و «اعتدال وتوسعه» دال مرکزی گفتمان دولت حسن روحانی است. این دو گفتمان از منظری بالاتر به عنوان دو خرده‌گفتمان یا قرائت متفاوت از گفتمان انقلاب اسلامی ایران هستند و با توجه به اقبال عمومی به خرده‌گفتمان دولت تدبیر و امید در انتخابات ریاست‌جمهوری 1392 می‌توان از این موضوع به مثابه شاخص تحول گفتمان عدالت در نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران یاد کرد.