طراحی چارچوب طبقه بندی مدلهای کسب و کار برای داده بازارهای سلامت

Abstract

داده‌بازارها، پلاتفرم‌های دیجیتالی هستند که بر روی آنها داده‌ها اعم از خام یا پردازش شده با حضور تأمین‌کنندگان وخریداران تبادل می‌شوند و بازارگاه از صحت و امنیت نقل و انتقال داده‌ها و پرداخت‌ها ضمن حفظ حریم خصوصی افراد پشتیبانی می‌کند. مقاله حاضر با هدف طراحی یک طبقه‌بندی از مدل‌های کسب و کار داده بازارهای حوزه سلامت تدوین شده است. بدین منظور، یک چارچوب هستی‌شناسی به عنوان چارچوب نظری پایه تعریف شد. سپس با بهره‌گیری از یک روش توسعه تاکسونومی که توسط نیکرسون معرفی شده است، چارچوب نهایی مدل طبقه‌بندی داده‌ بازارهای سلامت احصا شد و اعتبار آن با برقراری شروط ختم تاکسونومی تأیید شد. مدل نهایی دارای ۲۲ بُعد و ۸۴ ویژگی است که تحت چهار بلوک سازه‌ای دسته‌بندی شدند. چهار سازه اصلی مدل طبقه بندی عبارتند از خدمات، فناوری، سازمان، و مالی. در چارچوب هر سازه، ابعاد و ویژگی هایی گنجانده شده اند که بر اساس آنها طبقه بندی های متفاوتی از مدل های کسب و کار داده بازارهای سلامت شکل می گیرند. پژوهشگران و کنشگران حوزه سلامت می‌توانند از میان مدل‌های کسب و کار طبقه-بندی شده، مدل کسب و کاری را که مناسب تشخیص می‌دهند به عنوان مدل کسب و کار داده بازار سلامت به کار گیرند. تحلیل‌گران داده و متخصصین برنامه‌نویسی نیز می‌توانند بر اساس مدل انتخابی اقدام به طراحی فناوری‌های نرم پایه‌ای کنند.