بررسی اثر شاخص های کلان اقتصادی بر الگوی رفتاری بانک مرکزی ایران در کوانتایل های مختلف

Abstract

سیاست پولی یکی از مهم­ترین ابزارهای اقتصادی است که از طریق تغییر در حجم پول، تغییر در رشد حجم پول و نرخ بهره و یا شرایط اعطای تسهیلات مالی انجام می‌گیرد. هدف از سیاست‌های پولی در کشور‌های صنعتی پیشرفته و کشور‌های روبه توسعه تا حدودی متفاوت است. در کشور‌های صنعتی هدف مذکور به طور عمده برطرف ساختن تورم، رفع کسادی و رسیدن به اشتغال کامل می‌باشد درحالی که برای کشور‌های روبه توسعه، هدف عمده سیاست پولی را رشد اقتصادی و افزایش درآمد‌های دولتی و عرضه کل تشکیل می‌دهد. با توجه به این موضوع، هدف این مطالعه مدل­سازی رفتار نامتقارن بانک مرکزی در ایران طی دوره زمانی 1360-1400 با رویکرد رگرسیون کوانتایل بود. یافته­های این مطالعه نشان داد که شکاف تولید، شکاف تورم اثر منفی و نرخ ارز اثر مثبت و معنی­داری بر نرخ رشد حجم پول اسمی داشته­اند که این اثرات در کوانتایل­های بالای نرخ رشد حجم پول اسمی، تقویت نیز شده است. همچنین براساس سایر نتایج این مطالعه متغیرهای شکاف نرخ تورم، شکاف تولید و نرخ ارز در ایران رفتاری نامتقارن داشته­اند. نامتقارن بودن این اثرات به این معنی است که با افزایش نرخ رشد حجم پولی در ایران، اثرات شکاف نرخ تورم، نرخ ارز و شکاف تولید بر نرخ رشد حجم پولی نیز افزایش خواهد یافت. به بیانی دیگر، با رشد حجم پولی تأثیر شکاف نرخ تورم، نرخ ارز و شکاف تولید بر نرخ رشد حجم پولی نیز افزایش پیدا خواهد کرد.