نقش ادراک شایستگی در پیش‌بینی خودآگاهی هیجانی و رفتارهای قلدری و قربانی دانش‌آموران

Abstract

هدف پژوهش، بررسی نقش ادراک شایستگی در پیش‌بینی خودآگاهی هیجانی و رفتار قلدری و قربانی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی بود. روش انجام پژوهش، توصیفی- همبستگی وجامعه آماری1200 دانش‌اموزمقطع ابتدایی شهر زاهدان در سال تحصیلی 1399-1398 بود. تعداد 268 دانش‌آموز (138 دختر، 130 پسر) به روش تصادفی خوشه‌ای چند مرحله انتخاب شدند. متغیر‌ها با استفاده از پرسشنامه ادراک شایستگی هارتر (1982)، خودآگاهی هیجانی تانجنی و همکاران (1990) و رفتارهای قلدری-قربانی ریگبی و اسلی (1993) سنجیده شد. اطلاعات با استفاده از روش‌های همبستگی پیرسون و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد خودآگاهی هیجانی با ادراک شایستگی رابطه مثبت و معنا دار (001/0P<، 675/0r= ) و رفتارهای قلدری-قربانی با ادراک‌شایستگی رابطه منفی و معنیا داری (001/0P<، 547/0-r= ) دارد. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد یک نمره تغییر در ادراک شایستگی، به میزان 67/0 خود آگاهی هیجانی و به میزان 54/0- رفتارهای قلدری-قربانی تغییر می کند. با توجه به نتایج این‌گونه استنباط می‌‌شود که با افزایش ادراک‌شایستگی در دانش‌آموزان می‌توان خودآگاهی هیجانی را در آنها افزایش و رفتارهای قلدری-قربانی را کاهش داد.