تأملی بر مطالعه ساختاری فرش دوازده ضلعی مقبره شاه‌عباس دوم

Abstract

فرش دوازده ضلعی مقبره شاه‌عباس دوم، بزرگ‌ترین فرش ابریشمی دوره صفوی است که در سال 1082 ق بافت آن تکمیل شد و هم‌اکنون به شماره ثبتی 1400 در موزه آستان مقدس حرم حضرت معصومه(س) در قم نگهداری می‌شود. هدف این پژوهش، مطالعه ویژگی‌های بصری و ساختاری این فرش و ارتباط آن با سقف مقبره است. در این راستا، پژوهش حاضر در پی پاسخگویی به این پرسش‌هاست که بافنده تا چه اندازه از نقوش سقف مقبره الهام گرفته است؟ و چه ارتباطی میان عناصر گیاهی و مرکز فرش دوازده ضلعی مقبره شاه‌عباس دوم وجود دارد؟ تحقیق پیش رو، بر پایه مطالعات کیفی و از حیث روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و مطالب به شیوه کتابخانه‌ای و میدانی بر مبنای مطالعه ساختاری و بصری فرش گردآوری‌شده‌اند. نتایج یافته‌ها نشان داد که طراحی فرش دوازده ضلعی متأثر از نقوش سقف مقبره و هنر دوره صفوی است.