کارکرد تکنیک‌های روایی در رمان "خبزٌ علی طاولة الخال میلاد" محمد النعّاس

Abstract

امروزه نویسندگان رمان برای افزایش جذابیت اثر ادبی و جلب نظر ویژه مخاطب به آن از شیوه‌های مختلفی استفاده می‌کنند. در همین راستا به کار گیری شگرد‌های مختلف در روایت داستان، می‌تواند بخش بزرگی از این وظیفۀ مهم را انجام دهد. شگرد‌های روایی علاوه بر کمک به پیش‌برد داستان، سبب می‌شوند تا روایت نیز تاثیر‌گذاری بیشتری داشته باشد و مخاطب را برای پیگیری داستان به خود مشغول کند. رمان خبزٌ علی طاولة الخال میلاد، نوشتۀ محمد النعّاس، برندۀ جائزۀ بوکر عربی 2022م، داستانی است که با استفاده از شگرد‌های متنوع روایی (زمانی و سینمایی) موفق شده است در جذابیت و انسجام روایت به جایگاه والا و چشمگیری دست یابد. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی کارکرد شگرد-های روایی در رمان مذکور پرداخته تا با شناخت نحوۀ به کار گیری آن‌ها در این رمان، نقش هر یک را در روایت داستان تبیین نماید. نتایج نشان می‌دهند که شگرد هایی از قبیل پس‌نگاه، خطاب مستقیم روایت‌گیر، خواب دیدن و ... غالبا در راستای ارائۀ اطلاعات بیشتر از ماجراها، کشیدن مخاطب به عمق داستان، ترغیب کردن و همراه نمودن او برای پیگیری ماجرا و جلب توجه و هشیاری او به کار رفته است.