تلویزیون و توسعه ورزش؛ مطالعه ای با رویکرد نظریه گفتمان

Abstract

تلویزیون مهم‌ترین و تأثیرگذارترین رسانه در توسعه ابعاد مختلف ورزش است. این تحلیل در پی پاسخ به این سؤال است که تلویزیون چه تعریفی از توسعه ورزش در جامعه مطرح و آن را نقد، تفسیر و ترویج می‌نماید. بدین منظور طیفی از متون تلویزیونی، گفتگوها و مشاهدات موردبررسی قرار داده شد و ارتباط بین نشانه‌ها بر اساس توصیف مفاهیم نظریه گفتمان لاکلا و موف (1985) تبیین گردید. مهم‎ترین دستاورد این تحلیل، شناسایی دو گفتمان ورزش نخبگی و گفتمان ورزش مشارکتی به‌عنوان دو گفتمان متقابل در تلویزیون است؛ تحلیل مصاحبه‌ها و متون تلویزیونی نشان می‌دهد، مفاهیمی همچون توسعه، ورزش، ورزشکار، بودجه و امکانات، معنای خود را از گفتمان ورزش نخبگی دریافت می‌کنند و گفتمان ورزش نخبگی در رسانه، گفتمان ورزش مشارکتی را به حاشیه رانده است. آنچه برای پژوهشگران حوزه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی حائز اهمیت است درک شرایط مفاهیم توسعه ورزش بر مبنای تقویت و تضعیف گفتمان‌های غالب در فضای تلویزیون است. بدین معنی که توسعه ورزش در چه قالبی از دانش، تجربه، تجزیه‌وتحلیل سیاسی و سیاست‌گذاری رسانه، عادی‌سازی و نهادینه می‌گردد؟