تعیین فصلی‌بودن بارندگی ماهیانه با استفاده از روش Markham در ایستگاههای باران‌سنجی استان اردبیل

Abstract

نوسانات عنصر اقلیمی بارش ازنظر مکانی و زمانی و تغییرات شدید آن به تغییرات الگوهای جوی منجر خواهد شد؛ به همین دلیل بررسی روند بارش در مقیاس‌های مختلف زمانی و مکانی از موضوعات مورد علاقه در اقلیم‌شناسی محسوب می‌شود.<br /> در پژوهش حاضر، شاخص فصلی‌بودن بارش با استفاده از روش Markham در 28 ایستگاه باران‌سنجی استان اردبیل در دورة آماری 30ساله محاسبه و توزیع مقادیر بارش در ماههای مختلف ارزیابی شد.<br /> در این زمینه داده‌های بارندگی روزانة ایستگاههای باران‌سنجی وزارت نیرو در استان اردبیل به کار رفت؛ سپس براساس روش Markham برای محاسبة متوسط زمان رویداد و شاخص فصلی‌بودن (SI) از مؤلفه‌های S، C و مقدار (بردار متوسط بارندگی یک‌ساله)، داده‌های بارندگی روزانة ایستگاههای باران‌سنجی استفاده شد. در ادامه شاخص فصلی‌بودن (SI) از نسبت به مقدار کل بارندگی سالیانه به دست آمد.<br /> براساس نتایج، بیشترین مقدار شاخص فصلی‌بودن مربوط به ایستگاه سرعین با مقدار 39/0 است؛ در حالی که کمترین مقدار شاخص فصلی‌بودن مربوط به ایستگاههای سنین و شمشیرخانی با مقدار 18/0 است. همچنین مقادیر متوسط زمان رویداد ، محاسبه شد و براساس نتایج متوسط زمان رویداد، بیست ایستگاه در فصل زمستان، شش ایستگاه در فصل بهار و دو ایستگاه در فصل پاییز است.<br /> تعیین توزیع فصلی بارش و تغییرات آن، تأثیر تغییر اقلیم را بر الگوی متغیرهای هیدرواقلیمی ارزیابی و نیز توزیع زمانی بارش در ماهها و فصول مختلف سال، امکان پیش‌بینی تغییر در بیلان آب، تعیین الگوی کشت و در مقیاس زمانی کوچک‌تر پیش‌بینی سیلاب و خشکسالی را فراهم می‌کند.