نقش روش تطبیق تولید علوم انسانی قرآن‌بنیان از منظر امام‌خمینی (ره) و آیت‌الله خامنه‏ای مدظله‌العالی

Abstract

چکیدهیکی از راه‌های پیشنهاد شده برای تولید علوم انسانی- اسلامی و بومی، مراجعه به قرآن کریم است؛ براین‌اساس مسئله مقاله حاضر، روش‌شناسی تولید علوم انسانی قرآن‌بنیان از منظر امام خمینی(ره) و آیت‌الله خامنه ‏ای مدظله‌العالی است. براساس دیدگاه امام خمینی(ره) و آیت‌الله خامنه‏ ای، دست‌کم سه روش برای تولید علوم انسانی قرآن‌بنیان قابل استنباط است؛ مبنای متدانی، مبنای متعارف و مبنای متعالی. این سه مبنا، تولید سه مدل علوم انسانی را در پی دارد که می‏توان آنها را علوم انسانی متدانی، علوم انسانی متعارف و علوم انسانی قرآن‌بنیان متعالی نامید. نقطه شروع علوم انسانی قرآن‌بنیانِ متعالی، پذیرش مرجعیت علمی قرآن و قیام علمی لله و در ادامه به‌کاربستن «روش تطبیق» است. تطبیق به این معناست که براساس مقصد قرآن، وضعیت موجود انسان و جامعه را به قرآن عرضه کنیم و قوت‌ها و ضعف‌هایش را دریابیم و راه برون‌رفت و وضعیت مطلوب را نشان دهیم؛ از این راه است که قرآن به علوم انسانی راه می‏یابد. این روش، با همین نام توسط امام خمینی(ره) و آیت الله خامنه ‏ای، عرضه تبیین و به‌کار گرفته شده است. این مقاله با استفاده از روش دلالت، که در دانش منطق تبیین شده است، دیدگاه امامین انقلاب را در تولید علوم انسانی قرآن‌بنیان عرضه می‏نماید.