ارزیابی تغییرات پوشش اراضی شهرکرد و پیش‌بینی آیندة آن با بهره‌گیری از داده‌های دورسنجی و مدل CA-Markov

Abstract

تهیة نقشة کاربری اراضی با بهره‌گیری از داده‌های دورسنجی، یکی از جدیدترین و پرکاربردترین روش‌های تهیة نقشة کاربری اراضی و مقایسة کاربری‌های موجود است. هدف از این پژوهش، ارزیابی روند تغییرات اراضی شهری شهرکرد با بررسی تصاویر ماهواره‌ای لندست 7 ETM+ و 8 OIL/TIRSS در سال‌های 1382 و 1395 است. برای این منظور، پس از جداسازی محدودة شهر شهرکرد و تهیة نمونه‌های تعلیمی، نقشة کاربری اراضی با روش طبقه‌بندی نظارت‌شده حداکثر احتمال، ترسیم و با بهره‌گیری از نمونه‌های تعلیمی، صحت نقشة استخراجی با ماتریس خطا بررسی شد. درنهایت مساحت اراضی در سال 1382 و 1395 مقایسه شد. در ادامه، نقشة انطباق دو تصویر طبقه‌بندی‌شده از تفاضل دو تصویر به دست آمد و با ماتریس انطباق تصاویر، میزان تغییرات سال‌های ارزیابی‌شده مشخص شد. ضریب کاپا برای کاربری اراضی در سال 1382 معادل 82/0 و در سال 1395 برابر 93/0 محاسبه شد. تغییرات نشان می‌دهد میزان اراضی شهری در سال 1382، به 1632 هکتار و در سال 1395 به 2220 هکتار توسعه‌ یافته است. میزان اراضی فضای سبز در سال 1382، به 577 هکتار و در سال 1395 به 664 هکتار افزایش‌ یافته است. نتایج حاکی است میزان اراضی شهری در سال 1395، 13 درصد نسبت به 1382 افزایش یافته است؛ در حالی که فضای سبز شهری 11.6 درصد افزایش ‌یافته است. میزان تغییرات اراضی برای 10 سال آینده (1405) با مدل کا- مارکوف پیش‌بینی شد که نتایج نشان از رشد اراضی شهری (برابر با 01/6 درصد) دارد؛ بنابراین توسعة فضای سبز براساس توسعة این شهر از الزامات برنامه‌ریزی شهری است.