تحلیل مضمون طاغوت شناسی بر اساس قرآن و صحیفه سجادیه

Abstract

ولایت خدا و طاغوت رابطه ای متقابل و متضاد دارند و انسان به همان اندازه‌ای که از ولایت خدا دور می‌شود، تحت ولایت طاغوت قرار می‌گیرد. یعنی پر شدن ظرف و حقیقت انسان از ولایت طاغوت جایی برای ولایت الله باقی نمی‌گذارد و مملو شدن او از ولایت الله راه ورود طاغوت بر او را می‌بندد. در خور شناخت این مفهوم، مضامین صحیفه سجادیه به عنوان سند روایی از معصوم در تبیین این بحث‌ حائز اهمیت است. لذا این پژوهش با روش تحلیل مضمون به استخراج مضامین تفسیری صحیفه سجادیه حول ابعاد مختلف طاغوت، شامل عوامل، مصادیق و آثار پرداخته است. براساس تحلیل مضامین بدست آمده، عوامل ولایت پذیری از طاغوت شامل باورمندی، عملکرد و فریب طاغوت به دست آمد.پذیرش مبانی فکری و اطاعت از طاغوت از مصادیق بارز آن است و آثار دنیوی و اخروی فراوانی چون عذاب مضاعف، خروج از هدایت و نور الهی را به دنبال دارد.