بررسی جمعیت‌های مختلف بالنگوی شهری (Lallemantia iberica Fischer & C.A. Meyer) از نظر درصد و عملکرد پروتئین در شرایط آب و هوایی آذربایجان شرقی

Abstract

چکیده اهداف: هدف از این پژوهش بررسی عملکرد و اجزای عملکرد و همچنین درصد و عملکرد پروتئین اکوتیپ­های مختلف بالنگوی شهری (Lallemantia iberica Fischer & C.A. Meyer) در منطقه آذربایجان شرقی می­باشد.

مواد و روش­ها: به منظور ارزیابی ویژگی‌های مرتبط با عملکرد 49 اکوتیپ بالنگوی شهری (قَرَه زَرَک) جمع­آوری شده از مناطق مختلف کشور، پژوهشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار و طی سال‌های 95 و 96 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا گردید. مهم‌ترین صفات اندازه‌گیری شده عبارت بودند از: تعداد دانه در کپسول، تعداد کپسول در هر چرخه گل در ساقه اصلی و شاخۀ جانبی، عملکرد دانه در واحد سطح و همچنین برخی صفات کیفی از قبیل درصد و عملکرد پروتئین در واحد سطح.

یافته­ها: نتایج به دست آمده نشان داد که اکوتیپ‌ها در اکثر صفات موردمطالعه اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نشان دادند. اکوتیپ شماره 37 (روستای الوار بستان­آباد) از نظر بسیاری از صفات مخصوصاً از نظر عملکرد دانه برتری بالایی داشت. اکوتیپ شماره 46 (کردستان 2) دارای بالاترین درصد پروتئین بودند، در صورتی که بالاترین میزان عملکرد پروتئین از اکوتیپ شماره 48 (زنجان) به­دست آمد. در تجزیه رگرسیونی عملکرد پروتئین بالاترین ضریب رگرسیونی (873/0r=) به­ترتیب در عملکرد پروتئین در واحد سطح و عملکرد دانه در واحد سطح مشاهده گردید.

نتیجه­گیری: براساس نتایج حاصل از این تحقیق اکوتیپ شماره 37 (روستای الوار بستان آباد)، 23 (تبریز 4) و 24 (کلوانق 14) از نظر صفت عملکرد دانه به عنوان مناسب‌ترین و سازگارترین اکوتیپ‌ها برای شهر تبریز شناخته شدند.