جمعیت علف‌های هرز و کارایی مصرف برخی علفکش‌ها تحت تأثیر مدیریت تلفیقی بقایای گندم و مالچ سبز ماش در مزرعه ذرت

Abstract

چکیده اهداف: تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر مخلوط کردن، سوزاندن و خارج کردن بقایای گندم و کاربرد علفکش­ها بر کنترل علف‌های هرز و جذب عناصر غذایی توسط آنها در مزرعه ذرت اجرا شد.

مواد و روش­ها: این پژوهش به صورت کرت‌های یکبار خردشده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی- پژوهشی شماره یک گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 1400-1399 انجام شد. خاک‌ورزی و مدیریت بقایای گندم در سه سطح شامل شخم رایج (گاوآهن برگرداندار + دیسک+ مخلوط کردن بقایا)، خاک‌ورزی (سوزاندن بقایا+ دیسک + روتیواتور) و شخم حفاظتی (حفظ بقایا+ کاشت مستقیم با خطی­کار) به عنوان کرت اصلی و کنترل علف‌های هرز در پنج سطح شامل عدم کنترل (شاهد)، وجین دستی، علف‌کش 2,4-D + مالچ پوششی ماش سبز، علف‌کش آترازین + 2,4-D و علفـش 2,4-D در کرت‌های فرعی در نظر گرفته شد که در مزرعه ذرت رقم سینگل کراس 703 (ویژه اقلیم گرم جنوب) انجام شد. یافته­ها: بر اساس نتایج بدست آمده، بیشترین وزن خشک کل علف‌های هرز در مراحل رشدی 60 و 90 روز پس از کاشت در تیمار شاهد در شرایط شخم حفاظتی به ترتیب به میزان 97 و 337 گرم در مترمربع مشاهده شد. بیشترین مقدار نیتروژن، فسفر و پتاسیم جذب شده توسط علف‌های هرز مربوط به شخم حفاظتی در تیمار شاهد بود و کم‌ترین مقدار این عناصر در وجین دستی در هر 3 فاکتور اصلی مشاهده شد. بیشترین تعداد علف‌هرز پهن‌برگ و باریک‌برگ با کاربرد شخم حفاظتی و تیمار عدم کنترل (شاهد) و 12% کاهش در شرایط شخم رایج + تیمار وجین دستی به دست آمد.

نتیجه­­ گیری: در بین تیمارهای مدیریت علف‌های هرز، شخم رایج و یک بار وجین دستی کارایی بیشتری در مقایسه با تیمارهای شخم حفاظتی و مالچ سبز ماش داشتند. بنابراین می‌توان از بقایای گیاهی و مالچ گیاهی زنده در ابتدای رشد گیاه ذرت به عنوان یکی از اجزای کنترل تلفیقی همانند وجین دستی در کنار سایر روش‌های کنترل علف‌های هرز استفاده نمود.