بررسی اثر تورش های رفتاری بیش اطمینانی، کوته نگری و خوش بینی بر اجتناب مالیاتی

Abstract

مدیران به دلیل عوامل عاطفی، خوش بینی، عقلانیت محدود، محدودیت زمانی، قضاوت و عوامل اجتماعی، سوگیری های رفتاری مختلفی از خود نشان می دهند که می تواند اثرات منفی بلندمدتی بر سرمایه گذاران و شرکت داشته باشد. از دیدگاه سهامداران؛ فرار از پرداخت مالیات نه تنها قابل توجیه است بلکه می تواند مطلوب نیز باشد. از سوی دیگر دولت برای دستیابی به توسعه اقتصادی باید بتواند هزینه های جاری خود را از محل درآمدهای مالیاتی تأمین کند. این در حالی است که تحقیقات نشان می دهد که به دلایلی نظیر اجتناب مالیاتی و فرار مالیاتی، درآمدهای مالیاتی درصد پایینی از منابع درآمدی کشور را تشکیل می دهد و همین موضوع سبب می گردد که اهمیت مطالعات مربوط به اجتناب مالیاتی و عوامل مؤثر بر آن بیشتر آشکار شود. بدین منظور پژوهش حاضر به مطالعه بررسی اثر تورش های رفتاری بر اجتناب مالیاتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. جامعه آماری پژوهش شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. پس از اعمال محدویت های هدفمند، تعداد 95 شرکت (950 مشاهد) در دوره زمانی 1391 تا 1400 از بین جامعه آماری انتخاب شده و روابط بین متغیرها به کمک با استفاده از داده های تلفیقی و روش حداقل مربعات تعمیم یافته مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که تورش های بیش اطمینانی و کوته بینی مدیریت دارای رابطه مستقیم و معنی دار با متغیر وابسته اجتناب مالیاتی است در حالیکه تورش خوش بینی اثر معکوس بر متغیر مزبور دارد