تحلیل سیاست‌های حمایت از توسعه تجهیزات پزشکی در دوره کووید-19 در ایران

Abstract

در سال‌های اخیر، وقوع حوادث غیرمترقبه همچون تغییرات اقلیمی، تخریب محیط زیست و همه‌گیری‌ها در حوزه سلامت، علاوه بر ایجاد اختلال‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، تقویت زیرساخت‌های مقابله با چنین بحران‌هایی را گوشزد می‌نماید. کووید-19 به‌عنوان یکی از اخیرترین همه‌گیری‌های جهان شمول، ضعف‌های نظام‌های سلامت خصوصاً در زمینه تأمین تجهیزات پزشکی پیشگیری، تشخیص و درمان را آشکار نمود. در پاسخ به این چالش‌، بسیاری از کشورها از جمله ایران تلاش نمودند با اتخاذ و به کارگیری سیاست‌های متناسب با اقتصائات دوره کووید-19، توانمندی‌ خود را در زمینه تجهیرات پزشکی افزایش دهند. بر اساس هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل سیاست‌های حمایت از توسعه تجهیزات پزشکی در دوره کووید-19 است. در این راستا در ابتدا با مرور پیشینه و تجربیات بین‌المللی، چارچوب اولیه سیاستی حمایت از شرکت‌های حوزه تجهیزات پزشکی در دوره کووید-19 تدوین شد. انطباق این چارچوب با شرایط و اقتضائات ایران با نظر 7 خبره مورد بررسی قرار گرفت و اصلاحات لازم در چارچوب مفهومی پژوهش انجام شد. در ادامه، با انجام 13 مصاحبه نیمه‌ساختاریافته داده‌های مورد نیاز جمع‌آوری شد و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با کدگذاری و تحلیل محتوا انجام شد. بر اساس یافته‌ها، 3 دسته سیاست الف) مالی و مالیاتی، ب) تسریع و تسهیل مقررات، رویه‌ها و فرایندهای کارآزمایی و مجوزدهی و ج) حمایت‌ها و مشوق‌های کسب‌و‌کاری، تولید و شبکه‌سازی که بر توسعه تجهیزات پزشکی در دوره کووید-19 تاثیرگذار بود، شناسایی و تحلیل گردید. این سیاست‌ها عموماً با تسریع فرآیند‌های موجود و حمایت‌های جدید، به توسعه و تولید سریع تجهیزات پیشرفته‌ای نظیر ونتیلاتور و پالس‌اکسی‌متر در ایران منجر شد.