ارتقاء قابلیت حکمرانی صنعتی با گونه‌شناسی صنایع ایران در چارچوب ابتکار ایلاف

Abstract

پیشرفت پایدار صنعتی مستلزم ریشه‌یابی عمیق مساله‌های صنعتی کشور و بهبود مستمر سازوکارهای پشتیبان برای مواجهه با آن‌هاست. سیستم طبقه‌بندی صنعتی، خطوط راهنمای کلی را برای تحلیل و صورت‌بندی مساله‌ها و توسعه سازوکارهای پشتیبان فراهم می‌آورد. بر این اساس، ارائه یک طبقه‌بندی از واحدهای صنعتی کشور مبتنی بر نوع مساله‌های صنعت کشور و سازوکارهای ایجادکننده آن‌، ارتقاء قابلیت حکمرانی صنعتی را به دنبال خواهد داشت. این پژوهش سعی دارد با ارزیابی انتقادی پیامدها و کشف نقطه کورهای گونه‌شناسی‌های رایج، با ارائه یک منطق گونه‌شناسی از وضعیت موجود صنایع کشور و ترسیم یک تصویر کلان و قابل فهم از وضعیت عمومی صنایع، قابلیت تحلیل و صورت‌بندی مساله‌ها در حکمرانی صنعتی کشور را ارتقاء دهد. این مطالعه با روش‌شناسی گونه‌شناسی با رویکرد قیاسی - استقرایی با دیدگاه روایت‌پژوهانه انجام شده است. بر این اساس، صنایع کشور بر اساس چگونگی تاثیرپذیری از میدان نیروی نظم‌‌های اقتصادی جهانی غالب، با توجه به معیارهایی هم‌چون، سهم منابع طبیعی در محصول تولیدی، وابستگی به منابع و ارز ارزان و قابلیت خلق ارزش‌افزوده با استفاده از نیروی کار ماهر و تحصیل‌کرده، به یازده گونه در سه طبقه ‌اصلیِ صنایع منبع‌پایه، صنایع حمایت‌پایه و صنایع قابلیت‌پایه طبقه‌بندی شده‌اند. این طبقه‌بندی، دستگاه تحلیلی نسبتا منسجمی را برای صورت‌بندی و حل مساله‌های صنعتی کشور متناسب با ویژگی‌های هر طبقه، در اختیار دستگاه حکمرانی کشور قرار خواهد داد. در این چارچوب، متناظر با هر یک از گونه‌های صنعتی مضمون‌های راهبردی و خردمایه‌های کلان حکمرانی صنعتی استخراج و ارائه شده‌اند.