مقایسۀ تطبیقی تغییرات زمان فعل در گویش کردی ایلامی و زبان فارسی

Abstract

امروزه تعداد زیادی از جمعیت جهان به زبان کردی صحبت می‌کنند. گویش‌های عمدۀ این زبان شامل سورانی، کرمانجی، اورامی- گورانی و کردی جنوبی هستند که هرکدام، لهجه‌ها و زیرگویش‌های مخصوص به خود را دارند. این تحقیق با تأکید بر «کردی ایلامی» (که گاه نیز کردی فیلی نامیده می‌شود) از گویش‌های کردی جنوبی انجام شده است که زبان رایج در بسیاری از مناطق استان ایلام و بخش‌هایی از کشور عراق مانند خانقین و مندلی است. پژوهش حاضر به روش توصیفی - تحلیلی (مقابله‌ای) انجام شده و به بررسی وجود اشتراک و افتراق زمان فعل در گویش کردی ایلامی و زبان فارسی پرداخته است. نتیجۀ این پژوهش نشان می‌دهد که در ساختار انواع فعل در هر دو زبان مورد بررسی، هم تشابه و هم تفاوت وجود دارد و بیشترین تفاوت‌ها به شناسه‌ها، معادل‌های زمانی، افعال و صیغه‌های دوم شخص و سوم شخص جمع برمی‌گردد. جمع­­آوری داده­ها به منظور تحلیل و مقایسۀ ساخت معلوم و مجهول نیز به دو روش کتابخانه­ای و میدانی انجام شد. در روش میدانی، با استفاده از پرسشنامه­ای محقق‌ساخته، معادل کردیِ سی جملۀ معلوم و مجهول فارسی، از 12 گویشور کردی فیلی ساکن در شهرستان ایلام - که اکثرا بیسواد یا کم­سواد بودند – به دست آمد. نتیجۀ این بررسی حاکی از آن است که مجهول در گویش کردی ایلامی ساختی مستقل دارد.