ارزیابی ویژگی‌های رشدی کتان روغنی (.Linum usitatissimum L) با کاربرد کودهای آلی و نیتروژن

Abstract

به‌منظور بررسی ویژگی‌های گیاه کتان روغنی تحت تأثیر منابع مختلف کودهای آلی و نیتروژن، آزمایشی در سال زراعی 95-94 در مزرعه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول منابع مختلف نیتروژن در چهار سطح شاهد، کود اوره (150 کیلوگرم در هکتار)، کود اوره (75 کیلوگرم در هکتار) +کود بیولوژیک نیتروکارا و کود اوره کند رها (100 کیلوگرم در هکتار) و فاکتور دوم منابع مختلف کودهای آلی در چهار سطح شامل شاهد، ورمی کمپوست (5 تن در هکتار)، هیومیک اسید و ورمی کمپوست (5/2 تن در هکتار) + هیومیک اسید بودند. صفات موردمطالعه شامل عملکرد دانه، درصد روغن دانه، شاخص سطح برگ، وزن خشک و سرعت رشد نسبی بود. نتایج نشان داد که حداکثر سرعت رشد محصول (8/22 گرم بر مترمربع در روز) و شاخص سطح برگ (35/4) در تیمار کود اوره و بین منابع کود آلی بیشترین سرعت رشد محصول (28/22 گرم بر مترمربع در روز) و شاخص سطح برگ (15/4) را تیمار ورمی کمپوست + هیومیک اسید در 737 درجه روز (مرحله کپسول دهی) نشان دادند. در 527=GDD (شروع گلدهی)، کود اوره (09/0) از منابع کود نیتروژن و هیومیک اسید (02/0) از منابع کود آلی بیشترین سرعت رشد نسبی را داشتند. بیشترین درصد روغن (80/28درصد) مربوط به تیمار ورمی کمپوست + هیومیک اسید و بیشترین عملکرد دانه (67/2706 کیلوگرم در هکتار) مربوط به برهمکنش اوره با ورمی کمپوست + هیومیک اسید بود. به‌طورکلی نتایج این تحقیق حاکی از آن است که کاربرد کودهای آلی و زیستی به‌تنهایی و یا در ترکیب با کود شیمیایی می‌تواند تاثیر مثبتی در بهبود عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی کتان روغنی داشته باشد. به‌نحوی‌که در این آزمایش کاربرد کودهای آلی در مقایسه با کود نیتروژن اثر بهتری نشان داد و به‌طور معناداری بیشتر از تیمار شاهد بود.