کاربرد پسماند پسته به عنوان کود آلی در راستای کشاورزی پایدار

Abstract

پسماندها متشکل از بقایای گیاهی و ضایعات محصولات کشاورزی، از منابع کود آلی بشمار می‌روند که کاربرد آن‌ از قدمت تاریخی برخوردار است. بر اساس آمار موجود از مجموع 230 هزار تن پسته خشک تولید شده در سال 1393، بیش از 766 هزار تن پسماند تولید شده است که بخش اعظم آن در باغ‌ها مناطق پسته‌خیز به عنوان کود آلی مصرف می­شود. هدف این تحقیق بررسی اثرات مثبت و منفی مصرف پسماند پسته به عنوان کود آلی طی دو سال متوالی بود. نتایج نشان داد چنانچه پسماند پسته بدون گندزدایی انباشته شود، محیط بسیار مستعدی برای رشد و فعالیت قارچ‌های تیره <em>Aspergillus</em> و <em>Penicillium</em> است. وجود آفلاتوکسین G₂به میزان 028/0 میکروگرم در 100 گرم پسماند پسته تایید شد، ولی این آلودگی در خاک باغی که پسماند به آن اضافه شده بود وجود نداشت. افزودن پسماندها به خاک بطور معنی‌داری باعث کاهش هدایت الکتریکی (EC) و اسیدیته (pH) شد، در مقابل میزان عنصر روی (Zn) 270درصد، فسفر (P) 195 درصد و پتاسیم (K) 5/89 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت، با این حال بین تیمارها از نظر میزان عنصر بُر (B) اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. از نتایج حاصل چنین استنباط می‌شود که افزودن ضایعات پسته باعث غنی شدن خاک از عناصری می­گردد که مستقیماً توسط درختان پسته قابل جذب هستند، ولی لازم است تا پسماندها قبل از استفاده توسط قارچ‌کش‌ مناسب گندزدایی شوند تا آلودگی توکسینی ایجاد نگردد. همچنین برای بازیابی توان تجزیه پذیری خاک، کاربرد پسماند با فواصل دو یا سه سال یکبار در باغ‌ها قابل توصیه است.<br />