موانع تولید محصولات ارگانیک از دیدگاه کارشناسان جهاد کشاورزی

Abstract

چکیده کشاورزی ارگانیک یکی از راهبردهای کشاورزی پایدار است که متکی بر روشهای طبیعی کنترل آفات و بیماری‌ها بوده و استفاده و کاربرد آفت کش‌ها و علف کش‌های مصنوعی، کود­های شیمیایی، هورمون‌ها و آنتی بیوتیک­ها تا حد امکان منع شده است. هدف این تحقیق بررسی مشکلات و موانع تولید محصولات ارگانیک و عوامل موثر بر آن از دیدگاه کارشناسان جهاد کشاورزی استان زنجان بود. تحقیق از نوع میدانی و جمعیت آماری شامل کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی مستقر در ستاد سازمان، مدیریت شهرستان‌ها، مراکز خدمات، و شرکت‌های خدمات توسعه کشاورزی در سطح استان بودند ( 118=n) . برای جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده گردید که روایی آن توسط پانل متخصصان و کارشناسان تایید شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه از پیش آزمون و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای بخش‌های مختلف پرسشنامه بین 81/0 تا 90/0 بدست آمد. یافته های این تحقیق نشان داد مهم­ترین موانع تولید محصولات ارگانیک به ترتیب اهمیت شامل بالا بودن هزینه تولید محصولات ارگانیک، نبود دانش کافی در زمینه تولید محصولات ارگانیک در بین کشاورزان، نبود بازارهای مشخص برای فروش محصولات ارگانیک در استان و عدم اطلاع رسانی و تبلیغ موثر در زمینه تولید و مصرف محصولات ارگانیک بودند. با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی موانع تولید محصولات ارگانیک از دیدگاه کارشناسان به پنج دسته موانع ترویجی، فقدان حمایت کافی دولتی، موانع دانشی و پژوهشی در جهاد کشاورزی، پیچیدگی و موانع ترغیبی و راندمان پایین محصولات ارگانیک طبقه بندی شدند که در مجموع 92/63 درصد از واریانس کل موانع تولید محصولات ارگانیک را تبیین کردند.