اثرات سایه اندازی روی سرعت و دوام پر شدن دانه و عملکرد ارقام باقلا

Abstract

آزمایشی دو ساله در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال های 1381 و 1382 اجرا شد تا تاﺃتیر سایه اندازی روی روند پر شدن دانه و عملکرد ارقام باقلا ارزیابی شود. بذرهای سه رقم باقلا شامل برکت، سرازیری و HBP-B در هشت و 15 اردیبهشت ماه با دست کاشته شدند. هر دو آزمایش بصورت اسپلیت پلات با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار بودند. سطوح سایه در کرت های اصلی و ارقام درکرت های فرعی قرار گرفتند. تیمارهای سایه شامل، بدون سایه(شاهد)، 18 درصد، 48 درصد و 70 درصد سایه بود. دوره پر شدن دانه برای ارقام باقلا مشابه بود، ولی سرعت پر شدن دانه و حداکثر وزن دانه ارقام برکت و سرازیری بیشتر از HBP-B بود. اگرچه، وزن صد دانه برکت و سرازیری بیشتر از HBP-B بود، ولی رقم HBP-B از نظر تولید دانه در بوته و محصول دانه در واحد سطح برتری آشکاری داشت. دوره پر شدن دانه در سایه،سه تا چهار روز طولانی تر از شاهد بود که به تولید دانه های درشت تر در سایه منجر شد. در نتیجه میانگین عملکرد دانه باقلا در واحد سطح برای گیاهان تحت سایه بیشتر از گیاهان بدون سایه بود. بنابراین، باقلا را می توان در کشت مخلوط و آگروفارستری که نور یک عامل محدودکننده می­باشد، یه طور موفقیت آمیزی مورد استفاده قرار داد. amp� P , �g f i G and Borghi CLB, 1997. Evaluation of field and laboratory predictors of drought and heat tolerance in winter cereals. Can J Plant Sci 77: 523-531.

Huang B, 2000. Role of morphological and physiological characteristics in drought resistance of plants. Pp. 39-64. In: R. E. Willkinson (Ed). plant-Environmental Interactions. Marcel Dekker Inc. New York, Isla R, Aragues R and Royo A, 1998. Validity of various physiological traits as screening criteria for salt tolerance in brley. Field Crops Research 58: 97-107. Jones MM, Turner N and Osmond CB, 1981. Mechanisms of drought resistance. Pp: 15-37. In: Paleg, LG, and Aspinall D (Eds). The Physiology and Biochemistry of Drought Resistance in Plants. Academic Press Sydney Reddy AR, Chaitanya KV and Vivekanadan MV, 2004. Drought-induced responses of photosynthesis and antioxidant metabolism in higher Plants. Plant Physiol.161: 1189-1202. Shepherd A, Ginn SMCM and Wyseure GCL, 2002. Simulation of the effect of water shortage on the yields of winter wheat in North-East England. Ecological Modeling. 147: 41-52. Shutz M and Fangmeier A 2001. Growth and yield responses of spring wheat (<em>Trithcum aestivum</em> L. cv.Minaret) to elevated co­₂and water limitation. Environmental pollution 119: 187-194. Swindale LD and Bidinger FR, 1981. Introduction: The human consequence of drought and crop research properties for their alleviation. Pp 2-14. In: Paleg LG, and Aspinall D (Eds). The physiology and biochemistry 0f drought resistance in plants. Academic Press Sydney, Van Ginkel M, Calhoum DS Gebeyehu G, Miranda A, Tian-you C, Pargas Lara R, Trethowan RM, Sayre K, Crossa J and Rajaram S,1988. Plant traits related to yield of wheat in early, late, or continuous drought conditions. Euphytica 100: 109-121. Winter SR, Musick JT and Porter KB, 1988. Evaluation of screening techniques for breeding drought-resistance winter wheat. Crop Science 28: 512-516.