امکان‌سنجی ارائه خدمات مرجع دیجیتالی مشارکتی در کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های سطح یک ایران

Abstract

هدف: پژوهش حاضر با هدف امکان‌سنجی ارائه خدمات مرجع دیجیتالی مشارکتی در کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های سطح یک ایران انجام شد.روش‌شناسی: این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت، توصیفی پیمایشی است. جامعه پژوهش شامل مدیران (13 مدیر از 13 کتابخانه مرکزی) و کتابداران مرجع (42 کتابدار مرجع از 13 کتابخانه مرکزی)، کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های سطح یک کشور (13 کتابخانه) بود. ابزار گردآوری داده‌ها نیز دو پرسشنامه محقق‌‌ساخته برای مدیران و کتابداران بود. در پژوهش حاضر به‌منظور بررسی روایی، پرسشنامه آماده‌شده در اختیار 9 نفر از اساتید و متخصصان رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی قرار گرفت. همچنین برای روایی پرسشنامه از شاخص کا.ام.اُ استفاده شد که مقدار آن برای پرسشنامه مدیران 93/0 و برای پرسشنامه کتابداران 90/0 به دست آمد، درنتیجه هر دو پرسشنامه از روایی مناسب برخوردار بود. برای اندازه‌گیری پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. مقدار آلفای کرونباخ برای پرسشنامه مدیران 76/0 و برای پرسشنامه کتابداران 79/0 برآورد گردید. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش از نرم‌افزار آماری اس‌‌پی‌اس‌اس استفاده شد.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد میانگین کلی به‌دست‌آمده برای میزان آشنایی کتابداران کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های سطح یک کشور با مهارت‌های موردنیاز برای ارائه خدمات مرجع دیجیتالی 53/3 بود که این مقدار از حد متوسط کمی بیشتر است. همچنین این کتابخانه‌ها برخی از تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری لازم جهت ارائه خدمات مرجع دیجیتالی مشارکتی را در اختیار ندارند. میزان پوشش منابع اطلاعاتی الکترونیکی نیز در شرایط مطلوبی قرار داشت. همچنین بررسی‌های انجام‌شده نشان داد کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های سطح یک کشور ازلحاظ بودجه مشکلاتی در حد متوسط دارند.نتیجه: نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نشان داد توانایی‌های کنونی کتابخانه‌های موردمطالعه برای ارائه خدمات مرجع دیجیتالی مشارکتی در حد متوسط است.