بررسی تاثیر تنش خشکی بر عملکرد، سرعت و دوره موثر پر شدن دانه در آفتابگردان رقم ایروفلور در مقادیر متفاوت نیتروژن و تراکم بوته در ارومیه

Abstract

به منظور بررسی تاثیر تنش کمبود آب، مقادیر متفاوت نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه، درصد و عملکرد روغن دانه، سرعت و دوره پر شدن دانه آزمایشی در طی دو سال 1388-1386 در ایستگاه تحقیقات ساعتلوی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی به صورت کرت­های دو بارخرد شده در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. آبیاری در سه سطح مطلوب (I1)، تنش ملایم (I2 ) و تنش شدید خشکی (I3) به عنوان فاکتور اصلی، سه سطح نیتروژن مصرفی (100، 160 و 220 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص از منبع اوره) به عنوان فاکتور فرعی و تراکم بوته با سه سطح 55500، 66000 و 83300 بوته در هکتار انتخاب شدند. نتایج تجزیه مرکب داده­ها نشان داد که تاثیر تنش خشکی، نیتروژن و تراکم بوته بر صفات مورد مطالعه معنی­دار بود. آبیاری بعد از 90 درصد تبخیر آب قابل استفاده گیاه در مقایسه با تیمار آبیاری مطلوب عملکرد دانه را 60 درصد کاهش داد. با افزایش مصرف نیتروژن و تراکم بوته عملکرد دانه افزایش یافت. با افزایش شدت تنش خشکی طول دوره پر شدن بذر، درصد و عملکرد روغن و عملکرد نیتروژن کاهش یافت ولی صفات درصد نیتروژن دانه و سرعت پر شدن بذر افزایش یافت. با افزایش نیتروژن در سطوح مختلف آبیاری، عملکرد روغن و درصد نیتروژن دانه افزایش یافت همچنین در هر سطح نیتروژن با افزایش تراکم بوته درصد روغن افزایش ولی درصد نیتروژن دانه کاهش یافت. تاثیر اثر برهمکنش تیمارها بر سرعت پر شدن دانه و طول دوره پر شدن دانه معنی­دار نبود.