ریزساختارهای دگرشکلی دینامیک در کانی‌های گنایس چشمی منطقه توتک، پهنه سنندج-سیرجان، ایران

Abstract

چکیده: کمپلکس کوه سفید توتک با روند شمال­غرب-جنوب­شرق بخشی از پهنه دگرگونی سنندج-سیرجان جنوبی است و شامل توالی­هایی است که در حد رخساره شیست سبز تا آمفیبولیت زیرین دگرگون شده­اند. گنایس­های چشمی به عنوان یگی از مهم ترین واحدهای دگرگونی در این کمپلکس توسط ترکیب کانی­شناسی کوارتز، پلاژیوکلاز، فلدسپات آلکالن، آلانیت، اپیدوت، بیوتیت، مسکویت، زیرکن، آپاتیت، زوئیزیت، کلینوزوئیزیت مشخص می­شود. رفتار متفاوت بلورهای فلدسپات آلکالن (بیش­تر شکنا) و پلاژیوکلاز (بیش­تر شکل­پذیر) ظاهرا باعث ایجاد بافت چشمی در این گنایس­ها می­شود. شواهد دگرشکلی نظیر ماکل­های دگرشکلی، خاموشی موجی، نوارهای دگرشکلی، چین­خوردگی و ریزساختاری مانند ماهی ­میکایی، Bookshelf، Flanking و Window در این گنایس­ها نشان دهنده تجدید تبلور دینامیک در شرایط دگرشکلی شکل­پذیر است. هم­چنین وجود ریزساختارهایی مانند Kinking و مهاجرت مرزدانه­ای مستطیلی شرایط دگرشکلی شکل­پذیر-شکنا را نشان می­دهد. شواهد صحرایی و پتروگرافی مانند درشت­بلور­های متقارن و نامتقارن،برگوارگی، خط­وارگی، چندرنگی قوی در بیوتیت، بافت ساژنیتی در بیوتیت، عدم حضور منطقه­بندی در بلور پلاژیوکلاز، مهاجرت مرزهای دانه­ایبیان کننده تاثیر دگرگونی درجه متوسط در شرایط رخساره آمفیبولیت زیرین و شاید شیست سبز و همچنین بافت پرتیتی، میانبارهایی از کانی­های آپاتیت و زیرکن در بیوتیت و وجود کانی آلانیت نشانه­های خوبی برای بیان گنایس­های با منشاء آذرین (گنایس­های چشمی) همراه با تاثیر دگرشکلی دینامیک در منطقه است.