کیفیت نهادی، تجارت و توسعه گردشگری: رویکرد مدلسازی خطی چند سطحی

Abstract

این مقاله سعی در پاسخگویی به این سوال دارد که کیفیت نهادی و تجارت به چه صورت می‌توانند بر توسعه گردشگری موثر باشند و کدام عامل نهادی در میان شاخص‌های حکمرانی خوب بیشترین تاثیر را بر گردشگری خواهد داشت. برای این منظور، میانگین وزنی برای دو شاخص کیفیت نهادی و توسعه گردشگری از روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی (PCA) محاسبه شد. سپس با در نظر گرفتن امکان تفاوت در کشورها و مناطق، از تجزیه و تحلیل چند سطحی (MRM) استفاده و برآوردها در سطح 5 منطقه آفریقا، کشورهای عربی، آسیا و اقیانوسیه، اروپا و آمریکای شمالی، آمریکای لاتین و دریای کارائیب و در 119 کشور در بازه زمانی 2002 تا 2020 انجام شد. نتایج ضریب همبستگی بین طبقه‌ای نشان داد که بیشتر تفاوت‌ها بین کشوری می‌باشد و اینکه کشورها در چه منطقه‌ای قرار دارند ملاک تفاوتها در توسعه گردشگری نمی‌باشد. همچنین متغیر سال نیز با 048/0 تاثیرگذاری مثبت و ‌‌معنی‌دار بر متغیر گردشگری در مدل ظاهر شده است. نتایج مرتبط با ضرایب متغیرها نشان داد که کیفیت نهادی، شاخص تجارت و درآمد سرانه به صورت مثبت و ‌‌معنی‌دار و تورم به صورت منفی بر توسعه گردشگری اثر دارند.