جایگاه گردشگری در نظام آموزش عالی ایران

Abstract

با وجود قابلیت های بالایی که کشور ایران در زمینه گردشگری دارد متاسفانه جایگاه متناسب با قابلیت های خود در نظام سلسله مراتبی مقاصد گردشگری را ندارد. در پاسخ به دلیل این ناکامی فرضیه های مختلفی مطرح شده و بر همان اساس نیز راهبردها و راهکارهای گوناگونی برای خروج از این مشکل پیشنهاد شده است. راهبردهای یاد شده را می توان در یکی از حوزه های پنجگانه راهبردهای توسعه محصول، توسعه بازار، توسعه سرمایه گذاری، توسعه زیرساخت ها و نهایتا توسعه منابع انسانی طبقه بندی کرد. با توجه به اینکه گردشگری فعالیتی خدماتی است و افراد ارائه دهنده خدمت بخشی از محصول به شمار می آیند توسعه منابع انسانی از ارکان توسعه مقاصد، رضایت گردشگران و به تبع آن حفظ و بقای عملکرد سیستم است بنابراین تدوین و اجرای راهبرد توسعه منابع انسانی در صنعت گردشگری از اهمیت ویژه ای برخوردار است و آموزش مهمترین نقش را در این راستا ایفا می کند. پژوهش حاضر بر شناخت الگوی آموزشی حاکم و کیفیت شاخص های علمی و یادگیری در نظام آموزش عالی گردشگری در دانشگاه های ایران متمرکز شده و بدین منظور روش مطالعاتی طولی بر مبنای مطالعه گروه های همسال را در طول یک بازه زمانی ده ساله در دستور کار خود قرار داده است. جهت گردآوری داده های تحقیق از ابزارهایی چون مصاحبه پژوهشی و تحلیل داده های ثانویه بهره گرفته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که گرچه تعداد دانشجویان و مراکز علمی گردشگری در بازه زمانی مورد بررسی رشد بسیاری داشته و به تنوع رشته های مرتبط با گردشگری افزوده شده است اما الگوی توسعه در زمینه جذب دانشجویان بر مدل های افقی و عمودی برگزیده تحقیق منطبق نمی باشند و از نظر شرایط و امکانات یادگیری کمبودهای قابل توجهی وجود دارد.