الزامات فضایی توسعة خوشه‌های خلاق و رقابت‌پذیرِ گردشگری-فرهنگی (شهرک‌های رسانه‌ای)؛ مورد پژوهی منطقة کلان‌شهری تهران

Abstract

در عصر جهانی‌شدن، توسعة خوشه‌های خلّاق فرهنگی-گردشگری به‌مثابه یکی از پیشران‌های اصلی توسعة فضایی و رقابت‌پذیری منطقه‌ای معرفی شده است؛ موضوعی که در ایران مغفول واقع شده و یا کم‌تر بدان پرداخته شده است. در این راستا و برمبنای مدل توسعة خوشه‌ای پورتر و لینگل، پژوهش کوشیده است با استفاده از روش مصاحبه عمیق با دست‌اندرکاران صنعت سینمایی و نیز آمیخته‌پژوهیِ مطالعات اسنادی، پیامدهای فضایی خوشه‌های فرهنگی-گردشگری را با تاکید بر خوشه‌ی رسانه‌ای بر توسعة منطقه‌ای کلان‌شهر تهران مورد واکاوی قرار دهد؛ سپس برای تقویت آثار مثبتِ خوشه‌های فرهنگی بر توسعة منطقه‌ای، از طریق مدلِ مکان‌‌گزینی، به پیشنهاد مکان بهینه بپردازد. گام نهایی نیز به پیشنهاد الزامات و راهکارهای برنامه‌ریزانه و ارزش‌‌افزا برای اثرگذاری صنعت سینما بر توسعة فضایی و رقابت‌پذیری تهران اختصاص یافته است. به عنوان دستاورد پژوهش، رقابت‌پذیری منطقة کلان‌شهری تهران به واسطة شهرک‌های سینمایی برمبنای تحقق کامل الزامات و اصول خوشه‌های خلاق فرهنگی و نیز مکان‌یابی صحیح میسر خواهد شد.<br /> به‌عنوان خروجی مدل مکانی، شهرستان تهران با اختلاف بسیار بالا به عنوان اولویت اول استقرار و درون آن اراضی عباس‌آباد و فرودگاه قلعه مرغی به عنوان اولویت‌های برتر مکانی شناسایی شدند.