بررسی اثر بیمارگری سویه‌های Bacillus thuringiensis بومی خاک‌های زراعی ایران روی پروانه برگ خوار مصری پنبه Spodoptera littoralis

Abstract

پروانه برگ­خوار مصری پنبه (Boisduval) <em>Spodoptera littoralis</em>، آفتی همه چیزخوار با دامنه میزبانی وسیع است که همه ساله خسارت قابل توجهی به محصولات کشاورزی وارد می­کند. مشخص شده است که همه سویه­های <em>Bacillus thuringiensis</em>(Bt) روی این آفت مؤثر نیستند و سویه­های کمی با توجه به توکسین‌های پروتئینی خود روی آن مؤثرند. هدف از اجرای تحقیق حاضر، دستیابی به سویه­های Btبومی با قابلیت کنترل پروانه برگ­خوار مصری و بررسی تاثیر محیط کشت تکثیر باکتری بر قابلیت حشره‌کشی سویه­های منتخب بود. بدین منظور، قدرت بیمارگری 118 سویه بومی Bt(رشد داده شده در محیط R2NB) روی لاروهای پنج روزه پروانه برگ­خوار مصری پنبه در دمای 27 درجه سلسیوس روی غذای مصنوعی بررسی و غربال شدند. درصد مرگ و میر 118 سویه باکتری با غلظت 10³ اسپور در میلی‌لیتر نشان داد که چهار سویه GON–9، QM–2، GN–13 و QM–1 به ترتیب با 33/93، 70، 67/46 و 33/43 درصد، بالاترین میزان مرگ و میر و سویه هایGN–12 ،EN–2 ،GON–12 ،GON–7،CHI–2 ،AGI–7 ،AGI–3 وAGI–2 روی لاروهای <em>S. littoralis</em> بی‌تأثیر بودند. سپس سویه­های مؤثر در دو محیط کشتNutrient Broth و R2NB تکثیر شده، روی آفت مذکور ارزیابی شدند. نتایج نشان داد چهار سویه منتخب در محیط کشت R2NB نسبت به NB روی لاروهای پروانه برگ­خوار مصری اثر کشندگی بیشتری داشتند و تفاوت آنها معنی‌دار بود. همچنین محتویات ژن­های <em>cry</em> خصوصا ژن <em>cry</em>2Ab در سویه­های مؤثر مورد بررسی و ردیابی قرار گرفت. نتایج واکنش زنجیره­ای پلیمراز نشان داد که سویه‌های QM–1، QM–2 و GON–9 حاوی ژن <em>cry</em>2Ab هستند.