اثر سن و تجربه بر رفتار کاوشگری زنبورFopius carpomyiae ، پارازیتوئید مگس میوه کُنارCarpomyia vesuviana

Abstract

زنبورهای پارازیتوئید اغلب براساس شرایط فیزیولوژیکی یا محیطی، رفتار کاوشگری خود را تنظیم می<strong>‌</strong>کنند. در این مطالعه اثر سن و تجربه بر رفتار کاوشگری زنبور<em>Fopius carpomyiae </em>Silvestri، پارازیتوئید مگس میوه کُنار <em>Carpomyia</em> <em>vesuviana </em>Costa مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور جمعیت هم‌سن زنبور در دو گروه سنی 7-8 و 12-13 روزگی تشکیل و زنبورهای ماده جفت<strong>‌</strong>گیری<strong>‌</strong>کرده به<strong>‌</strong>طور انفرادی روی میوه کُنار آلوده به یک دسته تخم مگس میوه رهاسازی شدند و انواع رفتارها و زمان تخصیص یافته به آنها به<strong>‌</strong>وسیله مشاهده پیوسته، تعیین شد. در آزمایش بعدی، زنبورهای این دو گروه سنی، پس از 24 ساعت مواجهه با تخم میزبان به محدوده حضور میزبان معرفی و رفتارهای کاوشگری آنها با زنبورهای بدون تجربه مقایسه شد. زنبورهای ماده مسن‌تر به‌طور معنی‌داری مدت زمان بیشتری (5 دقیقه ‌و 48 ثانیه) را نسبت به زنبورهای جوان‌تر (5 دقیقه ‌و 13 ثانیه) در محدوده حضور میزبان ماندند، اما با توجه به عدم اختلاف معنی‌دار (636/0<em>P=</em>) در مدت زمان تخم<strong>‌</strong>گذاری (28/9±7/144 در مقابل 88/8±4/146 ثانیه)، درصد پارازیتیسم زنبورهای جوان (2/3±2/39) در مقایسه با زنبورهای مسن‌تر (5/3±5/38) تفاوت معنی‌داری نشان نداد (844/0<em>P=</em>). نتایج نشان داد که تجربه قبلی مواجهه با میزبان تأثیری روی مدت زمان حضور نداشت، اما این زنبورها مدت زمان بیشتری را به رفتار تخم‌گذاری اختصاص دادند و تعداد دفعات و همچنین نرخ بروز این رفتار در آنها به‌طور معنی‌داری بیشتر از زنبورهای بدون تجربه بود. این تفاوت منجر به افزایش معنی‌دار (045/0<em>P=</em>) درصد پارازیتیسم در زنبورهای با تجربه (8/2±5/46) در مقایسه با زنبورهای بدون تجربه (2/3±2/39) شد.