میزان شکارگری و ترجیح سن شکارگرNesidiocoris tenuis درتغذیه از تخم بید آرد، Ephestia kuehniella و تخم بید گوجه‏فرنگیTuta absoluta در آزمایشگاه

Abstract

تخم‏های بید آرد، <em>Ephestia kuehniella</em> یکی از منابع غذایی غنی از پروتئین برای تولید انبوه دشمنان طبیعی و به‏ویژه سن<em>Nesidiocoris tenuis</em> می‏باشد که از آن به‏عنوان طعمۀ جایگزین برای استقرار سن شکارگر در گلخانه‏های گوجه‏فرنگی استفاده می‎شود. مقایسۀ میزان شکارگری و ترجیح سن<em>N. tenuis</em> <strong> </strong>روی تخم‏های بیدآرد و بیدگوجه‏فرنگی<em> Tuta absoluta</em> با آزمایش فاکتوریل بر پایۀ طرح کاملاً تصادفی در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. نتایج نشان داد که جنسیت شکارگر و نوع طعمه به‏صورت معنی‏داری در میزان شکارگری مؤثر هستند. میزان تغذیه سن ماده طی 24 ساعت از تخم‏های بیدآرد و بیدگوجه‏فرنگی به‏ترتیب 83/4±58 و 83/4±50/77 عدد و بیان‌گر اختلاف معنی‏دار بین آن‏ها بود. میزان تغذیۀ سن نر از تخم‏های بیدآرد و بیدگوجه‏فرنگی نیز به‏ترتیب 83/4±5/27 و 09/5±44/61 عدد بود که تفاوت معنی‏داری مشاهده شد. در آزمون ترجیح طعمه نیز سن ماده به ترتیب از 63/3±3/41 و 20/3±8/29 عدد تخم‏ بیدآرد و بیدگوجه‏فرنگی تغذیه کرد که تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد. مقادیر متناظر برای جنس نر به‏ترتیب 53/1±33/14 و 39/2±33/20 عدد بود که بیان‌گر اختلاف معنی‏دار در سطح احتمال 5 درصد بود. در حشرات ماده، شاخص بتای منلی (Manly) بید آرد (طعمۀ I) و بید گوجه‏فرنگی (طعمۀ II) به‌ترتیب معادل 07/0±64/0 و 08/0± 36/0 به‌دست آمد که بیان‌گر ترجیح تغذیۀ سن ماده نسبت به بیدآرد بود. در حالی‌که در حشرات نر به‌ ترتیب برابر با 02/0± 38/0 و 04/0±62/0 برای بید آرد و بید گوجه فرنگی به‌دست آمد که نشان دهندۀ ترجیح تغذیه سن نر به بید گوجه‏فرنگی بود. بنابراین بر اساس شاخص بتای منلی، سن ماده ترجیح بیشتری به تغذیه از تخم‏ بیدآرد دارد تا نیازهای غذایی خود را تأمین کند. لذا می‏توان در رهاسازی سن شکارگر <em>N. tenuis</em> در گلخانه‏های گوجه‏فرنگی در کمبود یا غیاب طعمۀ اصلی از تخم‏های بیدآرد به‏عنوان مادۀ غذایی جایگزین استفاده کرد.