تبیین مدل کیفیت اظهارنظر حسابرسی مبتنی بر هوش اخلاقی، هوش معنوی و پیشینه رفتاری شرکای حسابرسی

Abstract

کیفیت اظهارنظر حسابرس عامل مهمی در بقای بلندمدت موسسات حسابرسی است. در این پژوهش که در زمره پژوهش‌های کیفی و کمی است، سعی شده است تا الگویی جهت افزایش کیفیت اظهارنظر حسابرس مبتنی بر پیشینه رفتاری، هوش اخلاقی و هوش معنوی شرکای موسسات حسابرسی ارائه گردد. روش پژوهش در بخش کیفی، نظریه‌پردازی زمینه‌بنیان است.براین اساس، مصاحبه‌های عمیق با 16 نفر از خبرگان آکادمیک و سازمانی طراحی و اجرا گردید. روش تحلیل داده‌ها در بخش کیفی کدگذاری نظری است که براساس آن پرسشنامه جهت ارزیابی کیفیت اظهارنظر حسابرس و پیشینه رفتاری شرکای حسابرسی طراحی شد. نتایج حاصل از بخش کیفی حاکی از آنست که، کیفیت اظهارنظر حسابرسی تحت تاثیر پنج مقوله صوری، شمول نظرات، کمیت، انطباق‌پذیری و بندهای خاص و همچنین پیشینه رفتاری تحت تاثیر مولفه‌های اخلاقی، شخصیتی، همکاری و نگرش است. در بخش کمی این پژوهش، تعداد 292 پرسشنامه توسط شرکای موسسات حسابرسی تکمیل گردید و نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان دادکه به ترتیب اولویت هوش معنوی و سپس هوش اخلاقی و پیشینه رفتاری بر کیفیت اظهار نظر حسابرس تاثیر مستقیم دارند. در پایان مدلی جهت افزایش کیفیت اظهارنظر مبتنی بر هوش معنوی، هوش اخلاقی و پیشینه رفتاری شرکای موسسات حسابرسی ارائه گردید که می تواند جهت تصمیم گیری ها و اعمال نظارت در حوزه حسابرسی کارآمد باشد.