نقش ریسک سیستماتیک در رابطه بین توسعه مالی و توسعه تکنولوژی انرژی های تجدیدپذیر: مقایسه کشورهای درحال توسعه نفتی و توسعه یافته نفتی

Abstract

باتوجه به نقش انرژی های تجدیدپذیر در فرآیند توسعه پایدار کشورها و اهمیت ثبات اقتصادی و سیاسی در تامین مالی پروژه های تجدیدپذیر، پژوهش حاضر با به کارگیری مدل رگرسیون انتقال ملایم پانل (PSTR) در قالب چندین مدل جداگانه، به بررسی نقش ریسک سیستماتیک (شامل ریسک سیاسی، اقتصادی و مالی ) بر رابطه بین توسعه مالی (توسعه بازار سهام و توسعه بخش بانکی) و توسعه تکنولوژی انرژی های تجدیدپذیر (RET) در کشورهای نفتی (شامل کشورهای در حال توسعه نفتی و توسعه یافته نفتی) طی دوره زمانی 2000 تا 2021 می پردازد. در این پژوهش با تکیه بر آزمون‌های کشف رفتار غیرخطی، وجود رابطه غیرخطی بین توسعه مالی و توسعه تکنولوژی انرژی های تجدیدپذیر تایید شد، متغیر ریسک سیستماتیک به عنوان متغیر انتقال مناسب انتخاب گردید و مدل غیرخطی رگرسیون انتقال ملایم پانل با تابع انتقال لاجستیک دو رژیمی با یک‌بار انتقال به عنوان الگوی پیشنهادی برای این رابطه در نظر گرفته شد. نتایج کلی حاصل از برآورد مدل ها نشان می دهد که رابطه بین توسعه مالی و توسعه تکنولوژی انرژی های تجدیدپذیر بسته به سطح ریسک سیستماتیک موجود در کشورها، متفاوت می باشد، بدین صورت که افزایش شاخص عددی ریسک از مقدار آستانه ای خود و ورود به رژیم دوم که بیانگر کاهش سطح ریسک در کشورها می باشد، تاثیرگذاری مثبت توسعه مالی بر توسعه تکنولوژی انرژی های تجدیدپذیر را بیشتر می نماید. همچنین یافته ها بیانگر این است که در رژیم اول و در سطوح بالای ریسک (قبل از حد آستانه)، بخش بانکی در مقایسه با بازار سرمایه، تاثیر بیشتری بر توسعه RET در کشورهای نفتی داشته است، اما در رژیم دوم که سطح ریسک پایین تر است (بعد از حد آستانه)، علاوه بر بخش بانکی، توسعه بازار سرمایه نیز تاثیر مثبت بر توسعه RET داشته است. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده شاخص های مختلف توسعه مالی و ریسک تاثیر متفاوتی بر توسعه RET در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته نفتی دارند.