بررسی شاخص‌های کیفیت زندگی در نواحی روستایی؛ مطالعه موردی دهستان‌های بخش مرکزی شهرستان اردستان، استان اصفهان

Abstract

کیفیت زندگی، واژهای پیچیده، چندبُعدی و کیفی در رابطه با شرایط و وضعیت جمعیت، در یک مقیاس جغرافیایی خاص (شهر، منطقه، محله، بخش و...) است که هم متکی بر شاخص‌های ذهنی یا کیفی و هم متکی بر شاخص‌های عینی یا کمی است. هدف مقاله حاضر، بررسی و سنجش شاخص‌های کیفیت زندگی در دهستان‌های بخش مرکزی شهرستان اردستان، استان اصفهان با استفاده از شاخص‌های ذهنی و عینی است. داده‌های مورد نیاز با استفاده از پیمایش خانوارهای روستایی دهستان‌های بخش مرکزی شهرستان اردستان جمع آوری شده و البته برخی از داده‌های ثانویه نیز بهره برداری گردیده است. 203 نفر از سرپرستان خانوارها از بین تمام دهستان‌ها (کچو، علیا، گرمسیر، همبرات، برزاوند، ریگستان و سفلی) به شیوه تصادفی طبقه ای برای مطالعه انتخاب شدند. نتایج مطالعات و ارزیابی کیفیت ذهنی و عینی در دهستان‌های مذکور نشان می‌دهد دهستان‌های بخش مرکزی شهرستان اردستان در سه طبقه قرار دارند. در طبقه اول دهستان کچو با بیشترین سطح کیفیت زندگی، در طبقه دوم دهستان‌های علیا، همبرات و گرمسیر با سطح کیفیت زندگی متوسط، و سایر دهستان‌ها از قبیل برزاوند، سفلی و ریگستان در طبقه سوم با پایین ترین سطح کیفیت زندگی قرار دارند. هر چند همبستگی بین ابعاد کیفیت زندگی بالا نیست، اما به طور کلی، یافته‌های تحقیق اهمیت مطالعه همزمان ابعاد عینی و ذهنی کیفیت زندگی را نشان می دهد، که می تواند به پیشبرد مطالعات کیفیت زندگی نواحی روستایی کمک نماید.