تدوین و ارزیابی راهبردهای توسعه یکپارچه الگوهای حمل‌و‌نقل در راستای پایداری، با بکارگیری فرآیند تحلیل شبکه ای(مطالعه موردی: استان کرمان)

Abstract

بیان مسأله: حصول توسعه­ پایدار که در سایه آن رفاه اجتماعی و توسعه اقتصادی را به دنبال دارد، نیازمند ایجاد بسترها و زیرساخت­های مناسبی است که شبکه حمل­و­نقل را می­توان یکی از عمده‌ترین و کاراترین آن‌ها نامید؛ بنابراین یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد نظر در زمینه توسعه پایدار، راهبرد حمل­و­نقل پایدار است. این موضوع پرداختن به رویکردهایی که حمل‌ونقل را به سمت پایداری اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی سوق دهد، ضروری می­سازد و یکی از رویکردها یکپارچه‌سازی حمل­و­نقل است. استان کرمان به دلیل عدم برنامه­ریزی مناسب در بخش حمل­و­نقل، به جایگاه واقعی خویش دست نیافته است. در این میان نیاز به ایجاد یک ظرفیت برنامه­ریزی مناسب و تغییر سبک برنامه­ریزی موجود وجود دارد. هدف: پژوهش حاضر از جهت هدف، تحقیقی کاربردی است که در جهت تدوین و ارزیابی توسعه یکپارچه حمل­و­نقل منطقه­ای در استان کرمان می­کوشد. روش:همچنین از نظر ماهیت و روش اکتشافی- توصیفی- تجویزی است. جهت دستیابی به اطلاعات عمدتاً از طریق مراجعه به متون موجود، کتب درسی، اسناد و مدارک و مقالات خواهد بود و از روش اسنادی استفاده‌ شده است. همچنین در ادامه برای تکمیل اطلاعات از روش­های میدانی همچون استفاده از پرسش­نامه و از روش مصاحبه استفاده‌ شده است. جامعه آماری استان کرمان است و از تعدادی از کارشناسان، متخصصین و مدیران برنامه‌ریزی حمل‌ونقل استان به ‌عنوان نمونه آماری مصاحبه گردیده است. در پژوهش حاضر، با استفاده از نظر کارشناسان از طریق مدل دلفی (Delphi) و تکنیک سوات (SWOT) تعدادی راهبرد جهت بهبود شرایط فعلی یکپارچگی حمل­و­نقل منطقه داده می­شود. در ادامه راهبردهای حاصل، با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه­ای (ANP) اولویت‌بندی می­شوند. یافته‌ها: نتیجه حاصل از این فرآیند پژوهش، نشان­دهنده این است که راهبردهای مورد قبول در این برنامه­ریزی، راهبردهای تهاجمی هستند. لذا، راهبردهای تهاجمی با استفاده از مدل ANP تجزیه­و­تحلیل شده و اولویت نهایی آن‌ها به همراه میزان وزن هرکدام از راهبردها ارائه ‌شده است. نتیجه ­گیری: نتیجه نهایی حاصل از فرآیند تحلیل شبکه­ای (ANP) نشان­دهنده اهمیت و اولویت یکپارچگی مدیریتی- سازمانی بر سایر یکپارچگی­های مطروحه در این پژوهش هست. در واقع یکپارچگی در مدیریت سبب یکپارچگی در تصمیم­گیری­ها شده و به طبع موجب می­شود تا شرایط برای تحقق سایر انواع یکپارچگی مطرح شده در بخش حمل‌ونقل، فراهم گردد.