طراحی الگوی برنامه ریزی توسعه گردشگری شهر بابلسر

Abstract

گردشگری به عنوان متنوع­ترین و بزرگترین فعالیت خدماتی درجهان، مهمترین منبع درآمد و ایجاد فرصت­های شغلی برای بسیاری از کشورهای دنیا است. از گردشگری به عنوان موتور توسعه نام برده می شود، و به علت اهمیتی که از نظر اقتصادی، اجتماعی دارد روز به روز بیشتر مورد توجه قرار گرفته و دولت­ها به آن اهمیت می­دهند و امروزه یکی از پایه­های اصلی و استوار اقتصاد جهان است که با ایجاد بالاترین میزان ارزش افزوده به صورت مستقیم و غیرمستقیم می تواند سایر فعالیت­های اقتصادی و فرهنگی را تحت تأثیر قراردهد. برنامه ریزی و توسعه گردشگری به عنوان عامل مهمی درروند اقتصادی شدن امور اجتماعی، فرهنگی، و نگرش ابزاری و کاربردی و کالایی به طبیعت و فرهنگ، توجه به دیدگاههای مختلف درباره گردشگری را ضروری می سازد. معمولا از توریسم به عنوان ابزاری برای تحریک اقتصادهای بحرانی و تقویت فعالیت های توسعه ای از طریق ایجاد مشاغل و درآمد استفاده می شود.. در تحقیقات معمول برنامه­ریزی راهبردی از تکنیک SWOT برای ارائه راهبردهای پیشنهادی استفاده می­گردد که این روش دارای کاستی­هایی مانند پیشنهاد تنها یک گروه از راهبردهای شناسایی شده و کنار گذاشتن سایر راهبردها و همچنین عدم ارائه تصویری روشن از روند برنامه­ریزی و سطوح مختلف آن و عدم مشخص کردن راهبردهای زیربنایی(مستقل­ترین) و وابسته­ترین راهبردها می­باشد. لذا در تحقیق حاضر که در پی شناسایی پتانسیل­های گردشگری شهرستان بابلسر و اتخاذ استراتژی­هایی بر مبنای این پتانسل­ها، جهت برنامه­ریزی توسعه­ی گردشگری این شهرستان است؛ این پژوهش بر حسب هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. روش جمع­آوری داده­ها نیز مبتنی بر روش­های اسنادی و پیمایشی است. بدین ترتیب داده­های تحقیق از چهار گروه جامعه­ی آماری (جامعه میزبان، گردشگران، مسؤولان و کارشناسان گردشگری) جمع­آوری شد. برای تحلیل عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر شهرستان بابلسر و تدوین استراتژی­های توسعه، مدل SWOT و برای طراحی و تبیین راهبردهای شناسایی شده از مدلسازی ساختاری تفسیری و نرم­افزار ISM به کار رفته است. بر پایه نتایج راهبردهای تنوع­بخشی (ST) برای برنامه­ریزی در جهت توسعه گردشگری شهر بابلسر قابل قبول می­باشند که موجب حفظ و نگهداری وضع موجود گردند. با توجه به راهبردهای معیار (ST) شناسایی شده و مدلسازی ساختاری تفسیری در محیط نرم افزار ISM نتایج نشان داد که راهبرد تدوین مقررات و ضوابط مربوط به چگونگی استفاده از مراکز گردشگری زیربنایی­ترین و راهبردهای تقویت زیرساخت­های گردشگری، استفاده از افراد متخصص در برنامه­ریزی و توسعه و بهبود مراکز ارائه دهنده خدمات به گردشگران وابسته­ترین راهبردها در ساختار مدل برنامه­ریزی راهبردی می­باشند.