ارزیابی شاخص‌های زیست‌پذیری شهری براساس ادراک ساکنان (نمونه موردی: شهر اهواز)

Abstract

زیست­پذیری شهری یک گفتمان نیرومند در توسعة شهری و طراحی شهری را منعکس می­کند که به­دنبال توجه به کیفیت زندگی در شهرها، موردتوجه قرارگرفته است. در معنای اصلی و کلی خود به مفهوم دستیابی به قابلیت زندگی بهتر است و درواقع همان دستیابی به کیفیت برنامه‌ریزی شهری خوب یا مکان پایدار است. بررسی زیست­پذیری بسیار بهتر از دیگران توسط اهالی آن سکونتگاه ادراک می‌گردد. هدف این پژوهش ارزیابی شاخص‌های زیست­پذیری شهری در شهر اهواز از دیدگاه ساکنان می‌باشد. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش تحقیق توصیفی- پیمایشی می‌باشد. با توجه روش نمونه‌گیری خوشه چندمرحله‌ای 8 محله از 8 منطقه به‌عنوان خوشه انتخاب گردید و برای برآورد حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد، حجم نمونه 384 نفر برآورد شده و نسبت آن در هر محله مشخص گردید. ابزار گردآوری داده­­ها پرسشنامه می­باشد. جهت بررسی زیست­پذیری شهری از 9 شاخص (امنیت، آموزش، اوقات فراغت، مشارکت، تعلق مکانی، درآمد و اشتغال، امکانات و خدمات زیربنایی، حمل‌ونقل و آلودگی) با 43 گویه استفاده‌شده است. به‌منظور وزن دهی شاخص‌ها از تکنیک آنتروپی شانون و برای رتبه‌بندی محلات ازنظر شاخص‌های زیست­پذیری شهری از تکنیک کوپراس بهره گرفته شد. در این پژوهش دو شاخص آلودگی و امنیت به‌عنوان دو شاخص منفی در نظر گرفته شد. نتایج بیانگر این است که وضعیت شاخص‌های زیست­پذیری شهری در محلات نامناسب می‌باشد. نتایج تکنیک‌های آنتروپی و کوپراس نشان می‌دهد که محله کیانپارس بهترین وضعیت و بعد آز آن محلات زیتون کارمندی، گلستان جنوبی، خروسی، پردیس 1، آخر آسفالت، شلنگ‌آباد و در بدترین وضعیت زیست­پذیری محله منبع آب قرارگرفته است.