تحلیلی بر معرفی تیلاپیا به صنعت آبزی‌پروری کشور

Abstract

صنعت آبزی­پروری نقش قابل توجهی در امنیت غذایی و تولید پروتئین سفید در ایران و جهان بر عهده دارد. در شرایط اقلیمی ایران و بخصوص در نواحی مرکزی و بیابانی، کشاورزی با استفاده از آب چاه و چشمه صورت می­گیرد که جهت بهبود بهره­وری در استفاده از این منابع آبی سرشار و خرد، تولید آبزیان در ابتدا و قبل از مصرف آب در صنعت کشاورزی توصیه می­گردد. طی سالیان گذشته، صنعت آبزی­پروری آبهای داخلی از گونه­های غیربومی مانند قزل­آلا و کپور ماهیان چینی استفاده می­کرد. با توجه به مشکلات تکثیر و پرورش این دو گونه به ویژه مصرف آب بالا و ضرورت معرفی گونه­هایی با بازدهی بالاتر و اقتصادی با هدف توسعه صنعت آبزی­پروری کشور، در سال 1387ماهی تیلاپیا به کشور وارد و پژوهش­هایی در زمینه های مخاطرات زیست محیطی، دانش فنی تکثیر و پرورش، تغذیه و تک­جنس سازی انجام شد. طی سالیان اخیر صنعت تکثیر و پرورش این ماهی با سرمایه­گذاری بخش خصوصی در 5 استان کشور توسعه یافته است؛ در عین حال، علی­رغم فواید بسیار و توصیه مصرف ماهی تیلاپیا برای گروه­هایی که به منابع پروتئین کم­چرب نیاز دارند، موانعی در مسیر توسعه صنعت تکثیر و پرورش آن در منابع آب­های داخلی وجود دارد و مسائلی از جمله تهاجم، نسبت اسیدهای چرب بلند زنجیره امگا شش و سه، استفاده از هورمون و برخی دیگر از موارد مطرح شده که در این مقاله به بخشی از مهمترین چالش­ها و سوالات مطرح شده بطور مستند پرداخته شده است. بر اساس مطالب ارائه شده مصرف گوشت ماهی تیلاپیا به عنوان منبع پروتئین غنی و سرشار از سلنیوم و کاروتنوئیدها قابل توصیه است. با توجه به سند چشم انداز کشور و مباحث مربوط به امنیت غذایی و منابع آبی دراختیار کشور، تیلاپیا گونه ایده­آل جهت ورود به صنعت تکثیر و پرورش آبزیان کشور در نواحی مرکزی با استفاده از تکنولوژی بایوفلاک یا سیستم مداربسته است.