بررسی تاثیر کاربری زمین بر رفتار عابران در خیابان های شهری (نمونه موردی خیابان دانشجو- مشهد)

Abstract

امروزه خیابان‌های شهری به سبب وجود کاربری‌های مختلف، از جمله تأثیرگذارترین عناصر شهری در زندگی روزمره شهروندان هستند. اما متاسفانه بی توجهی طراحان و برنامه ریزان شهری به تأثیرات کاربری‌ها بر رفتار عابران، اثرات نامطلوبی بر کیفیت‌های فضای شهری از جمله تعاملات اجتماعی و تنوع بخشی فعالیت‌ها را به همراه داشته است. در این بین بررسی پژوهش‌های پیشین نشان می‌دهد که در ادبیات طراحی شهری مطالعه رفتارهای عابران صرفا معطوف به حرکت پیاده بوده و به تأثیر انواع کاربری‌ها بر رفتار عابران در فضاهای شهری کمتر توجه شده است. از این رو مطالعه حاضر بر آن است تا با بررسی تأثیر کاربری‌ها بر انواع فعالیت‌ها و رفتار عابران علاوه بر تأمین خلاء تحقیقاتی موجود پیرامون عوامل عملکردی مؤثر در ایجاد سرزندگی در طراحی شهری به فراهم نمودن زمینه مطلوب جهت ایجاد تنوع رفتاری با تأکید بر نوع کاربری در خیابان دانشجو‌‌ی مشهد بپردازد. لذا مخاطب اصلی این مقاله را می‌توان طراحان و برنامه ریزان شهری دانست. مقاله حاضر به صورت کیفی و از نوع توصیفی-تحلیلی است و در آن از روش‌هایی نظیر مشاهده و ثبت الگوهای رفتاری، برای بررسی رفتار عابران و انجام دادن بازدیدهای میدانی و پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات پیرامون کاربری‌ها استفاده شده است. اطلاعات به دست آمده از این طریق به کمک آزمون همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد میان کاربری‌ها و رفتار عابران رابطه معناداری وجود دارد. در نهایت نتیجه به دست آمده دراین مقاله حاکی از آن است که کاربری‌های با مقیاس عملکردی ناحیه و کاربری‌های با میزان تناوب مراجعه یک یا چند بار در ماه و پاسخ گو به نیازهای ثانویه، قادر به ایجاد رفتارها و فعالیت‌های متنوع تر عابران در خیابان هستند.