ارزیابی عوامل محیطی و کالبدی بر میزان حضور جوانان در معابر شهری(نمونه موردی: خیابان عفیف آباد در شهر شیراز)

Abstract

امروزه پرداختن به موضوع حضور جوانان در فضاهای شهری و ارتباط آن با مؤلفه­های معماری بسیار با اهمیت است. دستیابی به نقش این عناصر در افزایش حضور جوانان در معابر، گام مهمی برای کاهش مشکلات جوانان خواهد بود. تقویت حضور جوانان، ضمن ایجاد تعامل با سایر شهروندان، زمینه استفاده از این فرصت ارزشمند به منظور برنامه­ریزی اوقات فراغت جوانان و افزایش سرزندگی شهروندان در فضاهای شهری خواهد بود. مهم­ترین هدف این پژوهش، ارزیابی تأثیر عناصر کالبدی معماری از جمله فرم و شکل نمای بناهای مجاور معابر شهری، رنگ بدنه‌ها، نوع کف‌سازی، مبلمان، تنوع کاربری، محل قرارگیری و شکل باغچه‌ها و آب‌نماها و ... بر میزان حضور جوانان در فضاهای شهری و به ویژه معابر است. این تحقیق از نقطه نظر هدف بیرونی از گونه کاربردی است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و دیدگاه 400 نفر از شهروندان شامل ساکنان، کسبه و رهگذران، با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته، برداشت شده است. این برداشت­ها با استفاده از تحلیل­های آماری در نرم­افزار SPSS v.24 اولویت‌بندی گردیدند. در ادامه با روش تجزیه و تحلیل عاملی، محتوا و بار عاملی پرسش­های موجود در هر یک از مؤلفه­ها ارائه گردیده است. بر مبنای نتـایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده­ها، مهمترین مؤلفه­ها از نظـر پاسـخ دهنـدگان دسته­بندی شد. یافته­های تحقیق نشان می­دهد، عناصر مبلمان شهری بـا ضـریب همبسـتگی 64/. در مقایسه با مؤلفه­های خدمات عمومی و رفاهی، محیطی، ویژگی­های عملکردی، مؤلفه­های ایمنی و امنیت، تنوع فضایی، کالبدی و مؤلفه­های انعطاف پذیری، بیشترین تأثیر را بر افزایش حضور جوانان در خیابان عفیف­آباد شیراز داشته­اند. همچنین مشخص گردید، توجه به نظافت و پاکیزگی محیط و دسترسی به خدمات عمومی، مهمترین عوامل مورد توجه جوانان حاضر در خیابان عفیف­آباد به منظور انگیزه حضور آنان در معابر شهری بوده است.