نقش مددکار اجتماعی در نظام عدالت کیفری اطفال و نوجوانان بزه دیده

Abstract

چکیده

همزمان با حرکت نظام عدالت کیفری به سمت اتخاذ رویکردهای اصلاحی- ترمیمی در برخورد با پدیده بزهکاری و به ویژه بزه­ دیدگی اطفال و نوجوانان به عنوان یک آسیب اجتماعی، زمینه­ لازم برای حضور متخصصان علوم اجتماعی، روانشناسی و جرم‌شناسی در کنار سایر کارگذاران سیستم عدالت کیفری فراهم گردید. مددکاران اجتماعی از جمله این متخصصان هستند که با بهره­ گیری از دانش خود، با حضور در فرآیند کیفری و ارایه­ خدمات تخصصی خود به مراجع قضایی و طفل و نوجوان بزه­ دیده، در راستای تحقق هدف سیستم عدالت کیفری(پیشگیری از تکرار جرم و بزه­دیدگی)، نقش مهمی را ایفا می­کنند؛ این نهاد با تدوین لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان، در خصوص اطفال و نوجوانان بزه­دیده مورد توجه قرار گرفته و وظایف مختلفی را مانند ارایه گزارش بزه­ دیدگی، مشاوره به قاضی دادگاه در خصوص صدور حکم حضانت و سرپرستی، نظارت بر اجرای مجازات­ها و...، بر عهده مددکار اجتماعی قرار داده­ است، با این حال هنوز مددکاران اجتماعی از ساز و کارهای قانونی و اجرایی لازم برای حضور در تمام مراحل دادرسی کیفری و ارائه خدمات تخصصی و حمایتی خود، برخوردار نیستند. هدف نوشته حاضر تبیین نقش مددکار اجتماعی در مراحل مختلف دادرسی کیفری اطفال و نوجوانان بزه­ دیده و تحلیل رویکرد لایحه مذکور در این زمینه است.