ارزیابی اثربخشی رویکردهای بنیاد ملی نخبگان در ارائه تسهیلات به استعدادهای برتر دانشجویی

Abstract

تربیت سرمایه‌های انسانی متعهد و متخصص و فراهم نمودن زمینه‌های شناسایی، حمایت، هدایت و اثرگذاری نخبگان و استعدادهای برتر یکی از مهم‌ترین راهبردهای ترسیم شده در اسناد بالادستی است. هدف از بررسی پژوهش حاضر، ارزیابی اثربخشی برنامه‌های بنیاد ملی نخبگان در حوزه‌های استعدادهای برتر دانشجویی (طرح شهید وزوایی) در جمهوری اسلامی ایران با ارائه الگوی مطلوب است. پژوهش حاضر توصیفی با رویکرد آمیخته (کیفی – کمی) انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل نخبگان و استعدادهای برتر کشور بوده که 24 نفر برای مرحله مصاحبه به روش هدفمند و 50 نفر برای تکمیل پرسشنامه انتخاب شده‌اند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های کیفی از نرم‌افزار MAXQDA و داده‌های کمی از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است.با مطالعه چندباره، مضامین به‌دست‌آمده تعدیل و اصلاح شدند و شبکه مضامین به دست آمده پژوهش شامل 2 مضمون اصلی، 12 مضمون فرعی شد. بر اساس طرح شهید وزوایی، دانشجویان مستعد با توجه به مجموعه فعالیت‌های نخبگانی در دانشگاه با رویکرد فعال شناسایی شده و مورد حمایت قرار می‌گیرند. همچنین بر اساس این طرح حضور دانشجو در دانشگاه و ایفای وظایف علمی خود زیر نظر استاد راهنما، یکی از اصول کاری در محیط‌های علمی است. یافته‌های حاصل از مصاحبه بیانگر اینست که بنیاد در وجه شناسایی، توانمندسازی و پشتیبانی‌های مادی و معنوی فعالیت‌های خوب و ارزشمندی انجام داده است و تلاش می‌کند زمینه شناسایی، حمایت، هدایت و اثرگذاری صاحبان استعدادهای برتر را فراهم سازد. در این راستا برای تحقق وضعیت مطلوب و نقطه متعالی، به ایفای نفش برجسته و همکاری حداکثری دستگاه‌ها و نهادهای مختلف دولتی، غیردولتی، شرکت‌ها و مؤسسات دانش بنیان با بنیاد ملی نخبگان نیاز هست. سیاستگذاران نخبگان هم باید به دنبال احیا یا تعریف جایگاه قانونی بنیاد ملی نخبگان باشند و صرفاً به عنوان نهادی که جایزه اهدا می کند نباشند. بایستی همه دستگاهها نبست به بنیاد ملی نخبگان پاسخگو باشند.