ارزیابی تغییرات ردپای آب محصولات زراعی حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از روش LMDI

Abstract

شاخص­های مؤثری مانند ردپای آب لازم است در تخصیص بهینه منابع آب مدنظر قرار گیرند. در این مطالعه از شاخص ردپای آب با در نظر گرفتن مصارف مستقیم و غیرمستقیم آب در سه بخش منابع آب آبی، سبز و خاکستری، به­منظور برآورد میزان کل آب مصرفی توسط محصولات زراعی در حوضه دریاچه ارومیه استفاده گردید. جهت تحلیل جداگانه عوامل مؤثر در روند تغییرات ردپای آب، روش LMDI (شاخص لگاریتم میانگین انحرافات) به­کار گرفته شد. این شاخص مجموع وزنی نرخ تغییرات نسبی پارامترهای مؤثر را نشان می­دهد. نتایج نشان داد که علی­رغم روند کاهشی در هر سه جزء ردپای آب محاسبه شده در طول سال­های مورد بررسی (2010-2003)، تغییرات نامنظمی در میزان هر جزء سه­گانه ردپای آب در طی دوره مذکور وجود دارد. عامل­های سیستم­های آبیاری و نحوه فعالیت­های کشاورزی در منطقه به­عنوان عوامل افزاینده و عملکرد گیاه به­عنوان عامل کاهنده در تغییرات ردپای آب شناخته شدند. بیشترین مقدار ردپای آب کل مربوط به سال 2004 بوده که در آن مقادیر ردپای آب آبی، آب سبز و آب خاکستری به­ترتیب 23419، 8832 و 2437 مترمکعب بر تن می­باشد. همچنین کمترین مقدار ردپای آب کل در سال 2006 مشاهده شد و مقادیر ردپای آب آبی، آب سبز و آب خاکستری در این سال به­ترتیب 19056، 7562 و 2076 مترمکعب بر تن است.