اثرات عمق‌های مختلف آبیاری قطره‌ای زیرسطحی و سطحی بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم نخل خرمای کبکاب و زاهدی

Abstract

با توجه به محدودیت منابع آب استفاده از روش­های آبیاری تحت فشار با هدف بهره­برداری بهینه امری اجتناب ناپذیر است. این آزمایش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان طی سه فصل زراعی (1395-1392) در قالب طرح آماری بلوک­های کامل تصادفی به صورت کرت­های یک بار خرد شده با سه تکرار اجرا گردید. مقدار آب مصرفی در روش آبیاری قطره­ای زیرسطحی در سه ســطح 75، 100 و 125 درصد نیازآبی و یک سطح در آبیاری قطره­ای سطحی با 100 درصد نیاز آبی در کرت­های اصلی و دو رقم نخل خرمای کبکاب و زاهدی در کرت­های فرعی مقایسه گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد بین سطوح مختلف آبیاری از نظر شاخص کارایی مصرف آب اختلاف معنی­دار در سطح 1 درصد وجود داشت. مقایسه میانگین­ها نشان داد تیمار قطره­ای سطحی با عملکرد 9/8490 کیلوگرم در هکتار تیمار برتر بود و در رتبه­ی اول جای گرفت. تیمار 75 درصد نیاز آبی با تولید 686/0 کیلوگرم خرما به ازای مصرف هر متر مکعب آب، بیش­ترین کارایی مصرف آب را به خود اختصاص داد. مقایسه میانگین اثرات متقابل نشان داد تیمار 75 درصد نیاز آبی در رقم زاهدی با تولید 744/0 کیلوگرم در ازای مصرف یک مترمکعب آب سهم برتر را به خود اختصاص داد. تیمار 75 درصد نیاز آبی موجب صرفه­جویی در مصرف آب گردید. به­طوری که استفاده از آبیاری قطره­ای زیرسطحی موجب کاهش مصرف آبی معادل 6/2509، 2/5019 و 3/2630 مترمکعب در هکتار به­ترتیب در مقایسه با تیمارهای 100 و 125 درصد نیاز آبی در قطره­ای زیرسطحی و تیمار قطره­ای سطحی شده است. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد در شاخص­ رطوبت میوه اثر سطوح آبیاری در سطح 1 درصد و اثر رقم در سطح 5 درصد معنی دار بودند ولی اثرات متقابل معنی دار نشد. مقایسه میانگین­ها نشان داد در صفت سفتی بافت، تیمار 75 درصد نیاز آبی با سفتی 4/10 نیوتن بر مترمربع تیمار برتر شده و در رتبه اول قرار گرفت.