بررسی تغییرات کیفیت خاک در پوشش‌های مختلف جنگلی

Abstract

این بررسی به­منظور تعیین و مقایسه شاخص کیفیت خاک در پوشش­های مختلف اراضی شامل 3 توده­ جنگلکاری (توسکا ییلاقی، صنوبردلتوئیدس و دارتالاب) و یک توده­ آمیخته­طبیعی (بلوط- ممرز- انجیلی) واقع در مرکز بذر جنگلی خزر آمل انجام گرفت. در هر یک از توده­ها، در طول 4 ترانسکت خطی 200 متری، 4 نمونه خاک (ابعاد20×20 سانتی­متر تا عمق 10 سانتی­متری) با فاصله­های 60 متر از یکدیگر برداشت و در مجموع از هر عرصه جنگلی 16 نمونه تهیه شد. ویژگی­های خاک شامل چگالی ظاهری، کربن آلی، نیتروژن کل، نیترات، آمونیوم، جمعیت کرم خاکی و تنفس میکروبی در محیط آزمایشگاه اندازه­گیری و در نهایت با استفاده از مقادیر به دست آمده، سرعت معدنی شدن کربن و همچنین شاخص کیفیت خاک در هر یک از توده­های ­مورد مطالعه محاسبه شد. آزمون تجزیه واریانس ویژگی­های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک تقاوت­های آماری معنی­داری را در سطح 99 درصد در بین توده­های جنگلی مختلف نشان داد. مقادیر شاخص کیفیت خاک به­طور معنی­دار (در سطح 95 درصد) در توده­ توسکا ییلاقی بیشترین (84/5) را به خود اختصاص داد، سایر توده­ها صنوبر دلتوئیدس، آمیخته طبیعی و دارتالاب به­ترتیب با شاخص کیفیت 26/5، 66/4 و40/4 در رده­های بعدی قرار گرفتند. نتایج بیان­گر نقش بسیارمؤثر پوشش جنگلی توسکا ییلاقی در افزایش کیفیت اکوسیستم خاک می­باشد.