گیاه‌پالایی کادمیم به‌وسیله ذرت تحت تأثیر کاربرد بقایای آلی (گندم و یونجه) در یک خاک آهکی

Abstract

گیاه‌پالایی یکی از روش‌های پالایش فلزات سنگین خاک از جمله کادمیم می‌باشد که نسبت به سایر روش‌های موجود ارزان‌تر است. از آنجا که این روش زمان بر بوده و دارای کارایی پایینی است، روش‌هایی برای افزایش کارایی گیاه‌پالایی پیشنهاد شده است. یکی از این روش‌ها، افزودن بقایای آلی به خاک‌ها می‌باشد. آزمایشی گلخانه‌ای به‌منظور بررسی اثر کاربرد بقایای گندم و یونجه بر گیاه‌پالایی ذرت در یک خاک آهکی آلوده شده به کادمیم انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل 3×3×2 در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. فاکتورها شامل دو نوع بقایای آلی (گندم و یونجه)، در سه سطح (صفر، 1، و 2 درصد وزنی) و سه سطح کادمیم (5، 15، و 25 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک) و در سه تکرار بود. نتایج نشان داد که افزایش سطوح کادمیم کاربردی، سبب افزایش غلظت کادمیم در خاک و در اندام هوایی ذرت شد، اما وزن خشک و فاکتور انباشت زیستی کادمیم را کاهش داد. افزایش سطوح بقایای گندم و یونجه، سبب افزایش غلظت کادمیم اندام هوایی ذرت و فاکتور انباشت زیستی کادمیم شد. غلظت کادمیم اندام هوایی ذرت و فاکتور انباشت زیستی کادمیم در تیمار بقایای گندم نسبت به تیمار بقایای یونجه بیشتر بود. هرچند میانگین وزن خشک ذرت در خاک تیمار شده با بقایای یونجه به‌طور معنی‌داری نسبت به بقایای گندم بیشتر بود. اثر کاربرد بقایای گندم یا یونجه بر میزان جذب کادمیم به‌وسیله ذرت مشابه بود. کارایی گیاه‌پالایی ذرت در سطوح پایینی کادمیم بیشتر از سطوح بالایی بود.