تأثیر کاربرد کودهای آلی و فسفر بر تجمع کروم VI در گیاه تربچه آبیاری شده با آب آلوده

Abstract

به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد کودهای فسفره و ترکیبات آلی بر برخی ویژگی‌های رشدی گیاه تربچه (<em>Rhaphanus sativus </em>L) آبیاری شده با آب آلوده به کروم VI با غلظت 25/0 میلی‌گرم بر لیتر، آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: شاهد، کود دی‌آمونیوم‌فسفات (41 میلی‌گرم فسفر بر کیلوگرم)، کود سوپر ‌فسفات‌ تریپل (41 میلی‌گرم فسفر بر کیلوگرم)، پودر یونجه (1 درصد)، اسید ‌هومیک (38/1 گرم بر کیلوگرم)، کود دی‌آمونیوم ‌فسفات + پودر یونجه، کود دی‌ آمونیوم‌ فسفات+اسید ‌هومیک، سوپر‌ فسفات تریپل+اسید هومیک و سوپر ‌فسفات ‌تریپل+پودر یونجه بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که از نظر فسفر محلول خاک، کروم VI ریشه، هدایت الکتریکی (EC) و pH اختلاف معنی‌داری بین تیمارها وجود داشت. مؤثرترین تیمار در کاهش غلظت کروم VI ریشه در کاربرد ترکیبی سوپر فسفات‌ تریپل به‌همراه اسید ‌هومیک مشاهده شد که باعث کاهش 5/57 درصدی نسبت به شاهد گردید. مقدار تجمع کروم VI در ریشه 11/59 درصد بیشتر از اندام‌های هوایی گیاه تربچه بود. با‌ توجه به خوراکی بودن ریشه گیاه تربچه، به‌نظر می‌رسد استفاده از کودهای فسفره و ترکیبات آلی می‌تواند سبب کاهش جذب کروم به‌وسیله گیاه تربچه و مانع از تجمع کروم VI در اندام‌های گیاه به‌خصوص ریشه شود.