تخمین بهرهوری آب کشاورزی به‌کمک فناوری سنجش از دور (مطالعه موردی: شبکه آبیاری دشت قزوین)

Abstract

امروزه کاربرد داده­های سنجش از دور در منابع آب، به­ویژه در مدیریت آبیاری به­طور گسترده‍ای مورد توجه محققان قرار گرفته است. در این تحقیق، امکان یابی کاربرد مدل توازن انرژی به­منظور تخمین تبخیر- تعرق و ارزیابی بهره‍وری آب کشاورزی با استفاده از داده­های ماهواره­ای در منطقه­ وسیعی از شبکه­ آبیاری دشت قزوین مورد بررسی قرار گرفت. لذا، از الگوریتم بیلان انرژی سطح (SEBAL) برای محاسبه‍ تبخیر- تعرق استفاده گردید. الگوریتم SEBAL از قابلیت بازتاب‍پذیر­ی خورشید که توسط سنجنده­های ماهواره­ای دریافت می­شود، استفاده می‍کند و براساس باقی­مانده‍ معادله­ انرژی، تبخیر- تعرق واقعی را محاسبه می‍نماید. در مطالعه حاضر با استفاده از تصاویر گرفته شده از سنجنده ETM+ ماهواره‍ Landsat 7 برای شرایط اقلیم نیمه­خشک دشت قزوین و با استفاده از روش FAO-56، مقادیر تبخیر و تعرق برای سال 2001 اصلاح و تعدیل گردید. مقایسه نتایج تبخیر- تعرق سال 2010 توسط معادله‍ فائو پنمن- مانتیث با نتایج به­دست آمده از داده­های واقعی تصاویر Landsat 7 ETM+در سال 2010، حاکی از انطباق نتایج دو روش است. نتایج الگوریتم سنجش از دوری به­کار رفته نشان داد که مقادیر تبخیر- تعرق واقعی روزانه در محدوده 8/3 تا 7/6 میلی‍متر بر روز متغیر است. همچنین، میزان بهره‍وری آب در تولید ماده خشک به­ترتیب 92/0 و 22/1 کیلوگرم در مترمکعب برای داده­های زمینی و تصاویر Landsat 7 ETM+<em></em>به­دست آمد.